LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
ĝia ĉeesto ŝajnas malrajtigi pensi, ke ĉe la origino staris (kaj staras) la kreiva
ago de iu Dio ĉiopova kaj justa kaj bona, dum male se oni akceptas tian Dion,
ŝajnas necesa la neado de la malbono en la mondo: kio absurdas ĉar kontraŭevidentas!”.
“Entute, tujas alia, tio ne estas la problemo malkovrita de Primo Levi (kaj
de ni), sed la problemo de ĉiu homo de ĉiu epoko, la problemo kiu okupadis la
menson de sennombraj filozofoj kaj ankaŭ, kvankam konfuze, la nian nun”. Ja,
Primo Levi plisentis ĝin nur en tragika momento.
La diskuta dialogo kvietiĝis, sed restis ankoraŭ tempo, antaŭ ol ekdormeti
sur aviadilseĝoj, por fina konsidero eksplicite lanĉita de mi: “se Dio ekzistas,
Li ververe malsamas de ni kaj ne eblas dikti por li dekalogon de konduto. Iam
la biblia salmisto sin sentis venkita kaj ĉirkaŭata de ĉiuspecaj malamikoj kaj
limiĝoj, sed ne sin sentis embarasita vidi Dion sia liberanto kaj savanto. Eĉ
pli: alia profeto enbuŝigas al Dio: Ĉar miaj vojoj ne estas kiel viaj vojoj! Kaj
miaj pensoj kiel viaj pensoj”.
Min trafis ankaŭ, el la publiko, kaj finis la konversacion en la aviadilaj koridoretoj,
serioze-amuze komentita, jena demando-respondo:
“Kion vi scias pri la sukcesintaj krucmilitistoj?”.
“Ke ili estas hebreoj, la konkerintoj kaj nunaj posedantoj de Palestino!”.
Unu plue spicis salon en la supon, sed ne tute simpatikapte: ”ja hebreoj
estas la kukoloj en niaj socioj. Ili ovolasas en la nestoj de nia kulturo marĝenigante
nin kaj okupante la plej produktivajn kombinaĵojn”. Sed ne al ĉiuj tio
plaĉis, samkiel ne obtenis konsenton alia propono: havi por judoj kaj judecaj
aferoj la samajn juĝojn kaj sintenojn kiujn ili nutras por kristanoj! Ĝi ne plaĉis
pro tio ke tiel la ĉeno de reciprokaj antaŭjuĝoj definitive ĉarniriĝus!
Alia kriis: “Tamen savo el hebreoj, do ke ili revenigu al si la tutan palestinon
rabitan de islamanoj…”. Sed invito okupi sian seĝon kaj hoki la zonojn
signifis, ke oni forveturos.
Fine la plurhora malfruo konsumiĝis kaj la aviadilo ekflugis.
Ni deteriĝis al Italujo kun la animo ĝoja pro la kontakto kun la historiaĵoj
de Kristo, sed ankaŭ sintezante tiel: “Ho Palestino, koncentrejo de krucoj!”.
Ankaŭ ni, samkiel multaj pilgrimantoj, ĵuris, ke ni revenu por pli longa kontakto
kun sanktejoj kaj loĝantoj kaj historio.
Por unu evento mi ne sukcesis kombini tempojn kaj okupojn: partopreni
kunvenon de lokaj esperantistoj, kvankam delonge informita kaj elkore invitita
kaj persone premita de temo traktota kiu sonis aktuala: tutmondiĝo, bonaĵoj
kaj malbonaĵoj, kio komunas? Mi min preparis vorte lobii katolikan tezon: ek
393