LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
vakslangaj ĝispavime ja, jes, sed pro tempomanko por zorgi post longa antaŭa
malzorgo.
Ordonite genui sur la ŝtona planko de la salonmanĝo dum tagmanĝo, mi ricevis,
antaŭ kvindeko da personoj, certe ne informitaj pri la reala fakta disvolviĝo,
riproĉojn pro supozigita malfideleco al taskoj, kaj pro krudeco kaj nekapablo
ordigi miajn fortojn por la komuna bono. “Vi fatrase deĵoras same kiel
vi fatrase vartas vian personan teniĝon dum distrumpetadas kaŝitajn opersonaĵojn”,
la superulo disradiis kontraŭ mi, sendube spionante eblajn risortemajn
reagojn. Mi ne komprenis tuj, malgraŭ la sennombraj alarmoj de la novicoj
de la antaŭa kovitaro, ke tia renversaĵo efektivigas unu el tiuj famaj testekzercoj;
male, pene mi kuntenis mian emon doni tujan laŭlogikan eksplikon
por enkadrigi la okazintaĵon aŭ pliprecizigi, kontestante aŭ nur pliklarigante la
superulon dum solena momento kun risko skandali la tutan fration kaj esti taksata
netaŭga pro la religiula vivo... Kaj venis al mia memoro, ke humiliĝo
akceptita por ne damaĝi la komunuman nesciantan, kaj do skandalizeblan eĉ
pro justa reago, fratularon estas virto similiganta al justuloj kiuj amis fratemon pli
ol sin mem. Mi akceptis la humiliĝon, ne komprenante tamen la instrumentalecon
de la “provo”. Kaj ĝuste la superularo pere de mia reago antaŭ tia kulpigo
sentigita, certe, kiel maljusteco, kredis sin kapabla malkovri la ĉeeston kaj mezuri
la kvanton de miaj submetiĝemo kaj memkontrolo.
La mensaj signoj de tia humiliĝo ĝeniĝe irrevenis en mia psiko longatempe,
dum mi kredis, ke nemultajn ĉeestantojn tegmentis, ke io stranga juketas
en la afero aŭ ke la superulaj riproĉoj senkialas. Kiel sekundara rezulto, pliiĝis
mia singardeco kun nefidemo, kies simptomoj evidentiĝis precipe en la kontaktoj
kun la samaj superuloj. Kaj oportune, postevente, al mi kompate helpis jen
la medita reelvoko pri la fama Krista pasiono, kiu tamen ne estis testprovo,
jen satiraĵoj pri la homa, kaj fratulara, strangeco, eĉ en la plej gravaj aferoj.
Sed ankoraŭ mi ne diris ĉion. Vesperon de tiu tago mi estis devigita, malgraŭ
ne taŭge preparita, min metis ĉe harmoniumo por muzike akompani kantojn
dum vespera religia ceremonio. La frataro ĉesis kanti pro la troa malkongrueco
kun mia muzikado. La superulo laŭtvoĉe kriis el la altaro: ĉesu la muziko!
Kun la ceremonio-humiliĝo ĉesis ankaŭ la dujara preskaŭ ĉiutaga dudekminuta
“fingrado sur la klavinstrumento”. Iam la trigimnaziaj profesoroj
permesis, ĉar la fruktoj de la studado estis konstante kontentigaj, ke iom de
mia tempo estu elspezita por ekzercigi la fingrojn sur fortepiano kaj, sekve,
sur harmoniumo. Mi min dediĉis pasie, sed la rezultoj, laŭ la muzikinstruisto,
estis egalaj al mia muzika talento, nome neprofitdonaj. Post tiu “ĉesu la muzi-
65