LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
mi fakte enhejmigis mian propran apartamenton. Kion pli komuna ol tiu ordinara
fakto? Tamen tiuj ĉi cirkonstancoj vekis krizon: precizige kaj elstarige
reenŝoviĝis, fuŝante la humuron, en min ne pasema malkvieto kaj iu speco de
martelanta rimorso: Ĉu, sincerdire, tiuj gajnoj honestas? Ĉu mi ne spilis la
naivecon, kaj do la poŝojn, de iuj klientoj allogitaj ankaŭ de mia persvadiga
vervo kaj de miaj muelaj psikkaptiloj? Memoro prezentis al mi diversajn kazojn
en kiuj honesteco ne avancis tute sola ĉar foj-foje mi min trovis en la neceso
barakti por demontri al mi, ke mi tiam agis honeste. La dubo neniam kadukiĝis
en mia memkritiko, kvankam mi engaĝiĝis pri pli atenta objektiveco
en la rilatoj kun klientoj.
Ankaŭ el alia fonto la dubo trovis nutraĵon. La sacerdoto kiu konfesprene
ricevis miajn konsciencajn konfidencojn dum pilgrimado, iam, abrupte min
direktigis en la temon, preskaŭ neglektitan de la kutima religia edukado: pagi
la impostojn.
“En viaj baraktaĵoj kun la fisko, ĉu vi venkas per ŝteloj aŭ per impostpagoj?
Ĉu vi korekte agas kun la ŝtato, nome kun la civitanaro? Ĉu eblas, ke la
mono ŝparita koincidas kun mono ŝtelita (kaj fakte mono redonenda), ĉar ankaŭ
ĉe ni foje traefikas la moto: kiu ne ŝtelas, tiu priŝtelas sian familion?”.
Kiel sciate, en Italujo oni penas, pli retorike ol rezultige, antaŭenprogresi tiun
sociecan senton, eble pro la motivo, ke la nacia unueca ŝtatiĝo naskiĝis preskaŭ
perforte tretante kaj detruante la regionecon kun ties tradicioj kaj senposedigante
aparte la sudajn gentojn el monaĥ(in)ejoj kaj diversaj popularaj asistadcelaj
posedaĵoj; kaj ĉio por, interalie, vivteni la plej nombran armeon de Eŭropo
kaj batali la sudan “brigantecon” (banditecon), nome la rezistantoj al “sampatrujana”
okupo. Pro tio kaj eble pro enkarna memoro de fremdaj okupoj (franca
kaj hispana kaj aŭstra), de ĉiam la itala popolo konsideras la ŝtaton kiel avidan
spoliiston.
Tamen, sekvo de tiu konscienca ekzameno, facile la duboj ekspansias same
kiel facile ili honeste forbloviĝas: sufiĉus agi laŭleĝe!
En alian plagon tiu nekonata ulo, inklina igi la pentinton senpiece ekzamenanto
pri si mem, metigis miajn fingrojn: “Ĉu vi kelkafoje ĝojis pro la misŝancoj
de proksimuloj kiuj ajn? Aŭ al vi ne malplaĉis alies misfortuno?”. Kaj mi devis
konstati, ke enviemo, kvankam batalata, plu portas min malĝoji antaŭ alies
prospero. “Ĝoji kun ĝojantoj kaj suferi kun suferantoj” estas normo preskribita
de iu kiu priscias kio kuŝas en homo. Sankta Paŭlo per tia frazo bildigis kaj
ĉerpis el la koro de kristanismo.
La konscienca ekzameniĝo plu daŭris kvazaŭ mem. Elstariĝas principo de
291