LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
sindevigoj, io riproĉebla tamen okulumis el mia neklarigita turmentita vokiĝstato,
kies konsisto kaj aspektoj variis, de semajno al semajno, de fervora sintoniĝo
kun la franciskanaj idealoj al snobeca distanciĝo, dum kiuj la mondumecaj
ĝojoj spektiĝis dezireblaj kaj nefidindaj, nerezigneblaj kaj anstataŭeblaj
per io pli konsista. Kaj tuje kontentiga.
Mi ne preteratentis la reagojn al tiuj spertoj ĉe miaj kunuloj. Ili ŝajnis pli
amuzataj ol pensumigataj, pli ŝercemaj ol scivolemaj, pli engaĝiĝantaj en la
enŝovado de religia pravigo en la profitemeca almozpetado ol en memanalizoj
pri sia taŭgeco al la franciskana stilo. Eble tiu sereneco malsupreniris el ilia
intencoklareco koncerne vokiĝon: naturan kuniĝon de animtravidebleco kun
ĝojemo mi kredis konstati ne sen envio. Envio laŭ mia stilo, tio estas ke ili
tion malhavu.
Iun tagon ĉio skuiĝis: la aviadiloj trapasantaj sur la ĉielo en la direkton, unuajuĝe,
de la germanaj teritorioj, faligis siajn mortigajn ŝarĝojn sur la stacidomon
de urbo Ĝemona, detruante laŭ centmetra radiuso kaj mortigante plurajn
homojn. Kiam la krakaĵoj abrupte atingis niajn orelojn, ni estis amase protektataj
en la subroka rifuĝejo. Kelkaj forvenas kaj senŝirme kuras tra la fumo,
tra muraj ruinaĵoj, por helpi al eventualaj vunditoj ĉar oni scias, ke multaj rezignadis
la rifuĝejon fidante je la neglektebla strategia situo de la urbo. Kie ili
estas? Ni sukcesas altrudi silenton al pluraj kriantaj bonvolaj okazaj sukuristoj
pri siaj karuloj kaj ekaŭdas helpalvokojn el kelkaj punktoj kaj komencas fosi
permane, dum el apudaj lokoj kelkaj voĉbruas kaj brake strekas por averti, ke
inter ruinaĵoj kuŝas ŝrapnelaĵoj ne jam bruligitaj kaj do pretaj por incendicele
eksplodo. Vivdanĝere vunditojn, kies fina sorto restos por mi nesciata, ni provis
flegi ĝis la alveno de oficialaj ŝarĝitoj.
Mi mismemoras kiom estis la mortigitoj kaj la vunditoj: mi menciu tamen,
ke postajn tagojn, dum novaj alarmoj, kuraĝuloj daŭrigis elfosi por liberigi
el sub ruinaĵoj mankantajn personojn certe jam kadavriĝintajn.
Kial tiu bombado, se la fervojo estis jam plurloke interrompita najbare de
Venzone kaj Ospedaletto, vilaĝoj proksimaj? Ĝemonanoj fasonis la moton:
“pagitaj je tunoj” insinuante ke aviadilistoj ju pli monrekompensataj des pli
da bomboj sendiskrimine plonĝigitaj sur loĝataj lokoj. Al la kvalito, tamen, aŭ
juĝekvilibro de la protesto oni povis almezuri ĝian latentan humanecon kiam,
postnelonge, flugfortreso revenanta, aerkaravane kun aliaj, el Germanujo, do
deŝarĝita, devis difektkaŭze sin lasi vrakiĝi en kampara teritorio najbare de
Ĝemona: homoj alkuris por helpi kaj ankaŭ embuskigi eventualajn supervivantojn.
Neniu bezonis tion ĉar la okupantoj jam mortis. Tiam la alkurintoj
134