LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
enca sinteno esprimanta miron kaj ekprovojn rebati, plifervorigis ilin, kiuj disfaldis
kaj faldis nekutiman dialektikon. Ĉiuj miaj ekfraziĝantaj sonoj kiaj “tamen
la temoj de kinarto, la romanaj temoj, la ĵurnalistaj enketoj kaj juĝistaj
verdiktoj montras la kontraŭon; agnoskoj mem de pentintoj kaj la ekzekutoj
per lupara (kurtakana fusilo ŝarĝita je plumbokugletoj)...”, fajrigis la diskuton
kvazaŭ ili celus altrudi al mi perforte kaj timige, ke mi kontinentulo malfruas
kompreni la malnaivajn nuancaĵojn de insulanoj kaj trompiĝe aŭ mise aŭ senfajnece
interpretis juĝajn kaj raportajn konfesojn de nesenprofitemaj fiuloj,
eble sekrete rekompensitaj. Kio frontas kontraŭ min? Mi ĝis tiam imagis fratulojn
tute engaĝiĝintaj en la liberigo de sia popolo el la senkontrasta, kvazaŭ
natura kaj fatala evento, nome subiĝo al mafiularo.
Kiam malaltiĝis la akreco, tio ensceniĝis per la konsidero, enŝtelita de mia
staĝa amiko, ke al la gasto oni devas ankaŭ respekton kaj, eventuale, sugeston
kun invito, ke li plu restu en Sicilio se li volas enpaŝi en la insulan etoson kaj
pensmanieron, nekaŝeble pli virtuozan ol la kontinenta. Ĉu ironiaĵo aŭ eskapilo
por senpintigi la tension?
Al mi malplaĉis pli tiu sinteno de nesenkulturitaj personoj ol la konduto de
la perfortuloj de la fervojo kaj de la minacantaj pseŭdonegocistoj. Al kiu mi
rakontadis, poste kaj aliloke, tio ŝajnis nekredebla: ne nur mi, evidente, ĝis
tiam taksadis frivole mafion, kiel ludeca lukto inter gardistoj kaj ŝtelistoj. Ĉar
ne eblas, ke tiuj fratuloj ne konus la situacion, mi iomete superis la frustraciantajn
konsiderojn pere de la penso, ke ili certe moviĝis per la deziro savi la
honoron de Sicilio: tiom ili ensamiĝas al ties popolo! Nur jarojn poste, oni diros,
ekkonstateblis sintenŝanĝo; sed mia frustro ankoraŭ daŭras..
Ne tuta Sicilio, tamen, similas al la supre priskribita; mi jam antaŭe vizitis
alian sicilian agenton, kies zono akirantaj komercistoj pagis respektante la
kontrakton. “Kiel vi konvinkas viajn klientojn?” mi demandis; li min rigardis
respondante: “Mi ilin vizitas ĉiam akompanate!”, “akompanata de kiu?”, pludemandis
mi. La homo levis la kapon kaj serioze kalme fingrindikis objekton
fiksitan al la parieto senemocie dirante: “jen mia akompananto”. Estis fusilo!!
Sed tion dume flanken
Tiuj siciliaj lokoj memorigas al mi preskaŭ forgesitan sperton, ĝuste en tiuj
lokoj, dum mia iama predikado en diversaj paroĥoj. Estas komuna opinio, ke
la sudaj gentoj facile metas, en propra kredvivo, unualoke la Virgulinon Marian
kaj Sanktulojn kvazaŭ ili estus Dio. Dio kaj Jesuo Kristo ŝajnas okupi duarangan
konsideron en popolecaj devotaĵoj ktp. Mi volis enketi, en longaj pri-
312