14.04.2013 Views

LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem<br />

En septembro de 1949 mi eldiris mian enprogramitan prelegon, jam legitan<br />

sed ne tute aprobitan de la profesora paro. Estis permesite uzi la italan<br />

lingvon pro tio, ke “jam ni devas ekuzi teĥnikan aŭ kompreneblan lingvaĵon<br />

ankaŭ en la itala lingvo ĉar igas pena kaj senefika pensi kaj akademii latine<br />

kaj paroli alilingve”. La latinan jam oni uzis nur pri religiaj teknikaĵoj aŭ en<br />

transigo de la taŭga senco de la dogmoj.<br />

Jen mia kvarŝtupa tezaro, netimide proklamita en la scivolema prelegejo,<br />

kaj kerne konservita.<br />

La kristana pento estas<br />

a) nek sento de kulpo aŭ malagrabliĝo devenanta el konscio transgresinti<br />

la grupajn leĝojn al kiu la pentinto apartenas kaj suferas pro la rompo nun<br />

riparenda. Tio ĉi pli similas instigan tabuon ol moralan memkondamnon, similas<br />

pli honton pro la malbela impreso pri si travidigita ĉe la similuloj, aŭ<br />

pli timon pro la dia venĝo ol la memkondamnon pro la vundo al la konfesita<br />

moralo;<br />

b) nek sento de bedaŭro, per kiu oni taksas la pasintajn pekajn agojn nur<br />

kiel erarajn kaj damaĝajn agojn. Tia sento estas senefika kaj do senutila<br />

krom devia, kaj deturnas la atenton el la vera kvalito de la ago plenumita;<br />

c) nek sento de rimorso. Tiu ĉi turnigas la atenton al la pasinto lasante en<br />

la animo konscion de neelaĉetebliĝo el la kulpo. Se konscio pri kulpo kuniĝas<br />

al sento de neelaĉetebliĝo el kulpo, la rezulto estas manko de espero en la<br />

pardonanta mizerikordo: la orgojlo ne pardoni sin mem kvazaŭ estus pli noble,<br />

pli grandioze, pli elstare sin turmenti ol zorgi por ripari la kulpon kaj<br />

havi la pardonon de la ofenditulo;<br />

ĉ) je kio esencas la kristana pento? Ĝi estas bedaŭro pro ofendo farita al<br />

Dio, malplezuro pro kulpa rompo de la amikeco kun Dio; ĝi koincidas ne eĉ<br />

kun la rompo de la morala normo ĉar la konscienco direktiĝas trans la morala<br />

normo, sed kun la malobeo aŭ malrespekto al Dio. Paradigma pri la tuta<br />

afero rezultas el la evangelia Luka parabolo pri la Erarinta Filo.<br />

Mi provis devenigi miajn tezojn el versegoj Skribaj aŭ el patristikaj aŭ<br />

mistikulaj citaĵoj: ankaŭ por eviti, ke oni juĝu la tuton tro skema aŭ aferece<br />

senfundamenta. Krome, inspiriĝinte al pripentaj kaj pentofaraj kriterioj de la<br />

Sankta Jaro ĵus proklamita de Pio la XII, mi ekzemplis konkludan legon de<br />

mia, iom cerebra verŝajne, kvazaŭnovelo temanta pri la spirita disvolviĝo kaj<br />

maturiĝo, inter la sortimento de similaĵoj, de la pentaj sentoj en la klasika pekulo<br />

Donĵuano, eklaŭiranta modernajn vojojn de konvertiĝo, dum imagita lia<br />

pilgrimado al Jubileaj Lokoj. Jen:<br />

176

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!