LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
ili antaŭ la adiaŭo permesis, eĉ ĝentile devigis, al ni po unu glutegon, ne pure
simbolan, da preskaŭ pura alkoholo, certe kontrabande distilita kaj tial tro haŭtraspa
pro manko de purigado, aromatizita per nekonataj herbaj sukoj: ardis
akre la lango, sed la kapo ne kirliĝis kaj la kruroj bonŝance ne ŝanceliĝis. Se
licas momenta pensvagado, oni ne ignoru, ke tiuregionaj loĝantoj fieras je
sia elteno pri fortaj likvoroj kaj facile engaĝiĝas montri tian sian, ne tute
malvirtan, kutimon precipe en tiuj aĉaj vivsituacioj bezonantaj kuraĝiĝon.
Ni pasigis ankoraŭ unu nokton ĉe iliaj parencoj, kiuj insiste proponis, ke ni
aliru rekte al la nefora konvento de Ĝemona, kion ni repuŝis konvinkite, ke ni
estas serĉataj de milita polico kaj “pro tio ke tiel, suplementis, ne sen mia
miro, mia amiko, fuŝiĝus tuta nia plano”, nome vizito al liaj parencoj. Tie ĉi
ĉiukaze plikreskis niaj timoj. Vilaĝanoj avertis nin kontraŭ kromaj riskoj: se
mia amiko naskiĝis civitano de Karnio, do li estas iamaniere germana civitano
ĉar tiun Friulan zonon jam la Tria Regno aneksis al la germanaj teritorioj.
De nun tiam ni devis ekdeflankiĝi ankaŭ kiam je horizonto prezentiĝas germanaj
armeanoj kiuj ĝis nun timigis malpli ol la kozakaro kaj faŝistaro.
“Vi entiriĝas en la kaĉon, respekteme komentis kamparanoj iom mirigitaj
je nia obstino, irante al Karnio”. Kaĉo por manĝaĵo tuj vorebla kun ĝia tuta
enteno, nome la du naivuloj!
Sekvamatene ni reprenis niajn tornistrojn kun pakaĵetoj kaj nian paŝadon.
La vadado okazos ĉe Rivoli di Osoppo, komunikis la akompanantoj.
La du viroj, nin gvidantaj, fine almontris la riveran punkton niariske travadeblan.
La pontoj laŭ la loka riverkuro, certe patrolitaj de germanoj aŭ ties kolaborantoj,
estis ofte aerbombitaj, kvankam tremalofte trafitaj; aparte tiu de Venzone,
ĉiukaze haste funkciigita pere de antaŭpreparitaj lignaj ĉevronoj. Tiujn
monatojn partizanaj grupoj aŭdacis ataki ie tie: lezojn al la milita malamiko
ili kaŭzis minimumaj, male la reprezalio flanke de la okupantoj lasis malantaŭ
si vilaĝojn bruligitajn: protektado por kvietuloj, “cindrigita tero” por
partizanhelpantoj!. Iuj informoj elbuŝiĝis de la kamparanoj, kies ŝajnaj krudeco
kaj ruzeco, en itallingvaĵo seka sed brilpreciza, estis pli aludataj ol priskribataj,
eble pro nia persona neklara tuja karakteriziĝo.
Vadinte tra akvo tute, kiel timite, malvarma, kaj rapidiginte la paŝon sur
ŝrumpintaj ŝtonetoj kaj sableroj intermiksitaj de molaĉaj herbaĵoj, laŭinstrue
de la du akompanantoj, ni atingis la frontan riverbordon, kies rando perdiĝis,
dekstre kaj maldekstre, tra herboj kaj arbustoj kaj marĉeroj. Plezurigite de la
sukceso, plibone bonŝanco, kaj ripozante ĉe makisaj spuroj ne foraj de stratet-
91