LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
en la origina familio; mi krome dediĉis du tagojn semajne en profesia establo
liveranta kulturajn deĵorojn, nome ĝisdatigantajn kursojn por instruistoj kaj
profesoroj. Mia ĉefaĵo estis kontakti kaj engaĝi studulojn kaj fakistojn ĝisdatige
lekciontajn; foje, por anstataŭi neantaŭviditajn neĉeestantojn, prelegis mi mem
se la temo koncernis sciobjektojn de miaj studpasioj.
Marĝene de kelkaj fakulaĵoj, kiel cetere jam en amikaj rondetoj, foje ne estas
rezignata plua ekspliko de miaj vidpunktoj pri interpretmaniero pri iuj poetoj
kaj verkistoj, kiel Cesare Pavese kaj Umberto Saba kaj Eugenio Montale
kaj Giuseppe Ungaretti kaj G. Bernard Shaw kaj Ernest Hemingway kaj la ĉiam
fascina Leopardi, ktp. Tiu mia vidpunktaro ofte generis logikajn sekvojn ĉar la
interparolantoj deziris pli precizajn, pri tiuj verkoj kaj aŭtoraj mond- kaj viv- kaj
art-konceptaĵoj, analizojn.
Ĉu pli facilas esti vera poeto inter la ekzistencialaj duboj de nekredanto aŭ inter
la sendubecoj de kredanto? Ĉu trovas pli da allogaj artismaj motivoj tiu kiu
sentas sur sin la rigardon de Dio aŭ tiu kiu traserĉas en la universo de homo
transcendan destinon?
Eĉ se mi havus ilian artismajn ecojn (estis mia batalkampo ĝuste tion
ilustri kontraŭ ekskeptikismo pri religio), mi, kredanto, ne povus esti tiel poeta
kiel la artistoj nekredantaj. Almenaŭ unuavide se iu mergiĝas kaj treniĝas
tra la duboj aŭ tra la ekzistenciala soleco kun relativa suferostato aŭ defiostato
ekprancanta kontraŭ Dio aŭ pri ties asertantoj, tiu ĉi spertas pli da prilaborebla
argilo por sin movi kaj inspiriĝi kaj ensalti al poezikreado. Sed se tra tiuj duboj
iu ne kirliĝus aŭ ilin jam dissolvus per rigoraj rezonadoj, kio okazas? Malestus
certe ekzistenciala kaj mondkoncepta poezia fonto.
Kio okazas kiam iu konfidence konversacias kun Dio kaj kun li amikiĝas?
Certe, kreiĝus la objekto de “senti poete” kaj poeto trovus novan inspiran fonton.
Sed mi havas impreson, ke tia objekto kun sia eventuala nova inspira fonto
surfaciĝus pli delikata, nome postulanta pli da precizeco, pli da kerneca difiniteco
ol tiuj de la ekzistencialaj konsekvencoj de la nekredemo je Dio. Plie,
kiel iu povus esti tragiksentema, koncedite, ke mem havas tian talenton, se lia
animo ĝuas certecon kaj ŝlosilon por solvi ĉiuspecajn tragikajn malfacilaĵojn?
Ĉu iu povas sin konsideri en tragika situacio se en sia intimo ne agitiĝas nesolveco
de kontrastoj inter liaj aspiroj kaj la reala vivo? Nur unukaze mia religio,
se preni el miaj spertoj, povas translimiĝi en tragikecon: nur kiam mi
konsideras, en mi, la volon aŭ la eblon ribeli al Dio, ebleco reala kaj realiĝinta
en la historio kaj en la laŭtaga vivo. Sed ankaŭ de tiu ĉi tragikeco oni povas
eliri, finfine, sin allasante al Dio kun sincera koro: kaj do tuj ekĉesas tragike-
355