LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
temojn per silento aŭ ŝajna konsento kun liaj admonoj, malgraŭ ke li nemalofte
pritraktis, eble suspektigita ĝuste de mia retenemo, kun mi pri la ruzecoj kaj
la misintencoj artifikitaj de la milita perspektivo: elektu laŭ rektanimo!, resonis
lia moto. Sed ĉio ĉi ne renversis min ĉar en mi kapleviĝis nova maniero
rezonadi por min pravigi: mi manĝas la panon de la bonfarantoj, ĉu? Tiuj ĉi
funde helpas kredanton kiu siavice plisolidigos en la kredon homojn kaj plie
mi intencas poste labori kaj lerte gajni por kompense repagi, al la kristana
komunumo, la prunton kiun mi nun bezonas elspezi por mia ŝajnegoismo. Se
mi iam vojŝanĝos, mi tiam respektos mian devon.
Mi, je pruvo de la sincereco de mia intenco, fariĝis profitemulo kvitige redononta.
Eviti la militon, ĉu vere kaŝa celo? kian militon? la laŭregulan aŭ la
novan senfrontan? kun la repubblichina (republikino - eta respubliko, dirate malŝatige,
la novfaŝisma respubliko ŝtatigita, en Altitalujo, de postrestintaj faŝistoj
kun eminentaj civitanoj post la kapitulaca armistico de la oka de septembro
1943, kun la aliancanoj) aŭ kun la partizanoj aŭ kun la embuskiĝe eklipsiĝantoj?
Ne eblas elekti informite, do mi ne elektas: mi elektas resti kaŝita en konvento
same kiel aliaj sin kaŝas tramontare aŭ trakampare! Foje tiu justiĝo akiris
konvinkan forton, foje ĝi min senpiece forlasis absorbita en kulposentoj.
Pri tiu lasta milita situacio mi havis rektajn informojn de la kvesto-fratuloj
kaj de miaj gepatroj: tiuj ĉi rakontadis pri militrifuzuloj aŭ dizertuloj frapantaj
ĉe ilia pordo por havigi nutraĵojn riskigante ĉe faŝistoj la enkarcerigon de la
helpantoj ĉar kolaborantoj kun la malamiko.
Je helpo de tiuj ruzaĵoj repululis malnova subtileco: enfunde de mi povus
revigliĝi la ne malmemorigitaj, kvankam efemeraj, jam spertitaj entuziasmiĝoj
kaj la ĵus pasinta rezonadmaniero kiuj legitime enjungus min al konventularo.
La nebremsebla muelado de ĉiam novaj argumentoj trovis ĉiam grajnon
taŭgiĝantan al miaj dentoj, kvankam foje mia cerbo riskadis kurtcirkvitiĝi.
Tiu furioza raciigado, pri mi kontraŭ mi, lante sukcesis kvietigi miajn mensajn
malbremsaĵojn kaj kvitigi la ŝuldojn ĉe Dio kaj mia konscienco. Eĉ mi
aŭdacis hipotezi tiujn solvojn nivele de teoria konversacio kun profesoroj de
la samloke rifuĝinta teologilernejo, singarde tamen por ke la abstrakteca diskutado
ne malŝirmu mian personan kondiĉon. Kaj komforte premiiĝis mia hipotezo
pri rajto pluresti klerikulo dank’al socia kaj politika situacio. Eble en
tiuj sacerdotoj, pri teologio docentoj, vibris io komprenema, io vere religia:
“Via abstrakta hipotezo jam ampleksas la solvon, tiun ĉi: post milito kaŝrifuĝinto
honeste elektu sian veran vojon”. Tio kuraĝigis min paroli kun la
spirita gvidanto. Kiel procedi kun li, sen ke malsekretiĝu tamen granda parto
62