LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
samsentan kaj samcelan. Tiaj la pensoj en tiuj ellaboraĵoj, poste resumvoĉe
eldiritaj.
Mi sintezis tiel mian penson: “Se iu petas de panteistoj ĉu la mondo povas
ekzisti sen Dio, ili respondas «ne»; sed se ni petas de ili ĉu Dio povas ekzisti
sen la mondo, ili respondas «ne»”. Alia krokizis sian pensaĵon tiel: “Spiritualeco
atingiĝas per medito. Sed medito povas encentriĝi al la Absoluto aŭ al sia
eno: la unua ekspansias, la dua enfermigas”.
Ni daŭrigu pri humiliĝoj. Tiuj ĉi, eĉ funkciante kiel perfortaj psikesploriloj
aŭ edukkontribuiloj, malkvietigis nur momente ĉar mi kaj la kunularo senbare
estis malkovrantaj tuj poste, kiam tamen la sagacaj pedagogiaj inĝenierecaj
planoj de la majstro jam manifestis kaj atingis la celitan efikon, nome, ke la
superuloj juĝu nin kapablaj aŭ nekapablaj konscie domini niajn plej ekvolajn
aŭ refleksajn reagojn, sendepende de ties laŭmorala liceco aŭ oportuneco.
Male ol por tiuj, daŭre min suferigis la rigide regulita dormo rompita de la
meznokta recitado de la breviera matutino: dekkvino da salmoj kaj himnoj,
foje kantataj. Nur la sento de amikiĝo kaj proksimiĝo al Dio igis tiun dormsenigon
penitenco akceptebla ĉe Dio kaj ĉe mi. Bonŝance, foj-foje, distris la
bonvena ululado de la alarma sireno: tiam la matutino restadis nepreĝata en la
breviero dum ni silente, sed ne tro, alrapidis rifuĝejon, kie oni anstataŭigis la
oficialan dilaŭdon preĝante per la tempopasiga rozario, escepte se iu volus reiri
al sia ĉelo por provi reendormiĝi: kiel ofte faris mi, ne ĉiam, tamen, kisata
de la efektiva dormo pro amaso da pensoj kunfliktantaj inter si.
Timo de nokttempa bombado naskiĝis el la fakto, ke la granda konstruaĵo,
kvankam izolita kaj fora de urbaj centroj, povus esti konsiderata municiejo kaj
armea natura fortreso kontraŭ la invadantoj, plie estis montrate, ke soldatoj loĝas
ĝuste en la masonaĵo. La memoro pri mondfama monaĥejo de Montecassino
(Montekasino, sud Italio), kelkmonatojn antaŭe bombata kaj detruita ne
malkontribuis alarmi la fration.
Oni faris ankaŭ sperton de la voto de malriĉeco. Je tiu ĉi mi spertiĝis, miakaze,
ĉefe en hejtadmanko. Malvarmo en min influis de ĉiuj flankoj; mia nazo,
kvankam kiomeble defendata, ĉiam ternadis kaj likadis. Nur dum la gimnastikaj
aŭ distropaŭzoj mi perdis la vizion de mondo tute frosta, kiam kun miaj
novickunuloj eblis furioze varmigcele kuri trakorte kaj laŭ ĉirkaŭbedaj padoj,
kaj kiam mi ĉe mateno vekiĝis kovrita kaj varmigita; vespere, male, enlitiĝinte,
miaj piedoj, dumtage senŝtrumpaj, longatempe sin konservadis en... glacio.
Rilate tiun evidentan mian ĝenon oni, eĉ ŝerce foje, reciproke sin kuraĝigis
elporti porcirkonstancajn penojn kaj igi la maceradon asketa maceriĝo pro la
67