LA HOMO KIU NE SUKCESIS TROMPI SIN MEM - UECI

La homo kiu ne sukcesis trompi sin mem
Lin perdi por ĉiam ĉar la morto, perdanta sian sakralajn specifecojn, forĵetas
ankaŭ la okazon konscie estri la eternan futuron”. Tiam liaj vortoj taksiĝis troaĵoj.
Dum, krome, sekvaj lecionoj, la konsidero plivastiĝis sur la historio de la
homo kaj sur la historio de la civilizo, kie la morto evidentigas, samtempe, la
malsamecon de la du: “Civilizo elpaŝas pograde kaj ĝiaj malvenkoj estas juĝataj
nur paŭzoj; homo, male, atingas sian kulminan personan civilizon, nome
ĉio koncerne siajn tempan celon kaj transan sorton, en la unika ekzisto: per
la libervola decido li response elektas aŭ kunloĝi kun Dio aŭ resti ekstere, se
ne kontraŭ, de la transcenda sfero, ekde tuj li rajdas sian sorton ĉar la morto
nur malkaŝos tiun neŝanĝeblan elekton. La homa civilizo, tio estas la spuroj de
la mortintoj, daŭrigas, sendepende de la individua sorto, pli aŭ malpli sin plibonigi.
Moralvidpunkte, male, la homo ne povas ne atingi, pro la nepra libera
decido, sian kulminon”.
Dume lerneje oni permesis, foje eĉ invitis, uzi la italan anstataŭ la latinan
lingvon por ke la estontaj predikantoj kaj konversaciantoj pri religio inter la
popolo sin provizu je la lingvaĵo reale uzota inter la landaj homoj. La transpaso
al la nova sistemo montris ja jes, kiom oni gajnas je lerteco kaj komunikarto
en la prezentado de sia penso kaj al la popoloj kaj en la fakagado sed samtempe
oni evidentigis kiom da precizeco kaj sinteziteco kaj kerneco perdis la
prezentado, aparte tiu de la fako pri oficialaj trajarcentaj ekleziaj instruaĵoj.
Dum nemallonga tempo la du lingvoj paralele kunestadis.
222