II ULUSLARARASI ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI SEMPOZYUMU

Masal türüne yakın incelenen iki kitabı da çocukların hayal dünyalarını geliştirecek niteliktedir
ve ikisi de çocuklar için yazılmıştır. 1983 baskılı iki eserin dili de günümüz çocukları
için biraz ağırdır. Bilinmeyen kelime sayısı fazladır. İki eser de çocuklar için yazılmış olsa da
büyükler tarafından da zevkle okunmaktadır. Katıraslan’da aslan ile tilkinin yol hikâyesi anlatılırken
Serçekuş’ta da küçük bir serçenin avcı ile mücadelesi anlatılmaktadır. İki eserde de teşhis
ve intak sanatından yararlanıldığı görülmektedir. İncelenen kitaplar bu özellikleri ile konusu
gerçek hayattan alınan ama tür olarak hayvan masalları arasında sayabilecek eserlerdir. Katıraslan
8 yaş ve üstü, Serçekuş ise dilinin ve anlatımının biraz daha ağır olduğu düşünüldüğünde 10
yaş ve üstü çocuklar için uygun görülmüştür.
Tablo 5. Cahit Zarifoğlu (1940)
Kitabın
adı
Kitabın 1.
basım yılı
Katıraslan 1983 Aslan ile tilkinin
yol hikâyesi
anlatılmaktadır.
Serçekuş 1983 Serçekuşun avcı
ile olan diyaloğu
2.6. Çetin Öner
Kitabın konusu Kitabın teması Kitabın dil ve
anlatımı
Güven önemlidir.
Çıkar ilişkisi ve
hırsızlık kötüdür
Her canlı doğanın
bir parçasıdır
Açık ve anlaşılırdır.
Anlamayı
zorlaştıracak
kelimeler
Şiirsel bir
üslup, çok
devrik cümle
Çocuk gerçekliğine
uygunluğu
Uygundur
8 yaş ve üstü
Uygundur
10 yaş ve üstü
Çocuğa
göreliği
Uygundur
Biraz ağır
gelebilir
Sade ve anlaşılır bir dil kullanan Çetin Öner 1945 doğumludur. Çalışma kapsamında incelenen
kitaplarında iki önemli kavrama yer verdiği görülmektedir. Biri küçük şeylerle mutlu olabilmek,
diğeri de dostluk. İki eserin konuları da gerçek hayattan kesitler sunmaktadır ve iki kitabın
kahramanları da çocuktur. Sade, açık, özgün bir dil kullanan yazar Portakal isimli kitabında
yöre ağzının konuşma özelliklerine yer vermiştir. Aşir ve İzbat çok iyi iki dosttur ve aynı
zamanda sütkardeştir. İzbat’ın kardeşi hasta olur. Dedeleri iyileşebilmesi için portakal yemesi
gerektiğini söyler. İki arkadaşın portakal ararken yaşadıkları maceralar kitabın konusunu teşkil
eder. İlk kitapta küçük şeylerle mutlu olabilmek teması üzerinde durulurken, ikinci kitapta dostluğun
önemi üzerinde durulmuştur.
Tablo 6. Çetin Öner (1945)
Kitabın
adı
Kitabın 1.
basım yılı
Gülibik 1975 Yoksul bir çocuğun,
bir horozla
kurduğu dostluk
Portakal 2000 İki dost Aşir ve
İzbat’ın portakal
arama maceraları
2.7. Bilgin Adalı
Kitabın konusu Kitabın teması Kitabın dil ve
anlatımı
Küçük şeylerle
mutlu olabilmek
Dostluğun
önemi
Duru, açık,
sade, yalın,
özgün ve
doğal
Duru, açık,
sade
Çocuk gerçekliğine
uygunluğu
Uygundur
7 yaş ve üstü
Uygundur
9 yaş ve üstü
Çocuğa
göreliği
Uygundur
Uygundur
İncelenen kitaplardan çocukların hayal dünyasını geliştirecek nitelikte olan “Zaman Bisikleti”
isimli kitap 2004 basımlıdır. Bilimkurgu ve fantastik öğeler içeren kitabın kahramanları
iki kardeş ve babalarıdır. İncelenen iki kitapta da çocuk kahramanlar dikkat çekmektedir. İkisinde
de Damla ve Yağmur isimli kız kardeşler kitabın insan kahramanlarıdır. Havşan öykülerinin
önemli diğer kahramanı ise kitaba adını veren Tavşan Zıpzıp’tır. Bu kitap da fantastik öğeler
içermektedir.
Tablo 7. Bilgin Adalı (1944)
114 II. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu