II ULUSLARARASI ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI SEMPOZYUMU

mutlu olmak yerine- yapacakları önemli işleri vardır. Küçük Prens bu sebeple önemli işleri olduğunu
söyleyen pilotu, daha önce tanıştığı Bay Kırmızı’ya benzetmiştir. Çünkü Bay Kırmızı
da tüm büyükler gibi sürekli ciddi işlerinin olduğunu savunur; bir çiçeği koklamaz, yıldızları
seyretmez ve kimseyi sevmez. Oysa Küçük Prens, gezegeninde tek bir çiçek yetişirmiş ve o sırf
çiçeğini mutlu etmek için elinden geleni yapmıştır.
Bu bölüme kadar “sevgi” metaforu üzerine kurulan olay, Küçük Prens’in bilinen yani
kendi gezegeninden hiç bilmediği başka gezegenlere yolculuğu sırasında başka bir hâl almaktadır.
a. Küçük Prens’in Diğer Gezegenlere Yolculuğu
1. Gezegen: Bu gezegende gelincik kürkünden mantosu ve tahtı olan bir kral yaşamaktadır.
Gezegende tek başına yaşayan kral ile Küçük Prens arasında otorite ve
toplum ilişkisi anlayışı üzerine geçen konuşmada kralın “Otorite ilk önce mantıklı
olmalıdır. Halkına gidip kendinizi denize atın dersen halk isyan edip devrim yapar”
düşüncesi İkinci Dünya Savaşı dönemindeki egemenlik mücadelesine gönderme niteliği
taşımaktadır.
2. Gezegen: Kendini beğenmiş bir adamın yaşadığı bu gezegende yine bir tek o yaşarken
kendini ziyarete gelen herkesi hayranlarından biri zannetmesi ise “ego” unsurunu
ortaya koymaktadır. İnsanın sadece kendi için yaşaması, toplumdan kopuk, bencil
ve iletişimsizlik hali anlatılmaktadır.
3. Gezegen: Sarhoş bir adamın utanç duyduğu için içmesi ve içtiği için utanç duyması
girdabından hareketle insanların umutsuzluk hali ve unutma isteğine dikkat çekilmiştir.
4. Gezegen: Yıldızları saymaktan başka işi olmayan ve ciddi işlerinin olduğunu düşünen
bir iş adamının yaşadığı bu gezegen insanın amaçsızca sahip olma duygusunu
ön plana çıkarmaktadır.
5. Gezegen: Yaşadığı gezegen çok hızlı döndüğü için dakika bir lamba yakıp söndürmekle
görevli olan lamba yakıcısı ise amaçsız ve sorgulamaksızın verilen görevlerin
yerine getirildiği bir tipi anlatmaktadır. Burada sorgulayıcı bakış açısına sahip
olunmadığında, yapılan işin neden yapıldığı bilinmediğinde mutsuz bir hayat sürüleceği
özellikle vurgulanmıştır.
6. Gezegen: Kitap yazan yaşlı bir adam karşımıza çıkmaktadır. Bilim insanlarının bilimi,
kimin için yaptıklarını bilmedikleri veya unuttukları düşüncesi üzerinde durulmuştur.
7. Gezegen: Küçük Prens’in Dünya gezegeniyle tanışması, insanları ve hayvanları
merak etmesi; bunlarla iletişime geçmesi anlatılmaktadır. Dünyada yaşayan insanlar
ve hatta hayvanlar Küçük Prens’e sürekli dikkatli olması gerektiğini söylemeleri,
Exupery’nin dünyanın yaşanılabilir bir gezegen olmadığı mesajını vermesi üzerine
kuruludur. Milyonlarca insanın yaşadığı ama hemen hemen hiç kimsenin mutlu olmadığı
bir gezegenle ilk defa tanışan Küçük Prens’in kendini güvende hissetmemesi;
şekilcilik, biçimin özden önemli olduğu fikri onu yine de insanlardan uzak durması
gerektiğine inandıramamış ve insanların birbirlerini sevmeleri gerektiğini onlara
tekrar tekrar anlatmaktan bıkmamıştır.
b. Küçük Prens’in Özgürlük Anlayışı
Bir kavramı anlayabilmek için o kavramı zıt anlamıyla birlikte düşünmek gerekir. Özgürlüğün
Türk Dil Kurumu sözlüğündeki kelime anlamı “herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya
bağlı olmaksızın düşünme veya davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumu” ve “her
türlü dış etkiden bağımsız olarak insanın kendi iradesine, kendi düşüncesine dayanarak karar
vermesi durumu, hürriyet” şekillerinde açıklanabilir. Dolayısıyla bireyin özgür olabilmesi için
öncelikli olarak kısıtlama, zorlama ve engellerden arınması ve kurtulması gerekmektedir. Özgürlüğün
zıt anlamı “esaret” olarak ifade edilebilir.
II. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu 535