24.11.2015 Views

II ULUSLARARASI ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI SEMPOZYUMU

CY5mNcim

CY5mNcim

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Dincəlmiyələr ta nə qədər sağ olasız siz,<br />

Hər gün döyəsiz madəri-nalanı, uşaqlar!<br />

Ta uf deməyə qalmıya imkanı, uşaqlar!(1, 75)<br />

“Uşaqlara”(Çocuklara) şiiri milletin ümidi, ebeveynlerin sevgili canı, ciğerparesi olan<br />

çocukları konu edindiği şiirlerinden birisidir. Şiirden çocukları için annelerin çektiği zahmetin<br />

karşılıksız kaldığı ve şefkatle büyütülen çocukların daha sonra hangi sebeplerden kabalaştığı<br />

üzerinde durulmuştur. Olduğundan fazla verilen değer “boyun kırma”dır.(26) Tavsiye edilen<br />

davranış çocuğu şımartmadan, ölçülü sevmektir.<br />

“Uşaqdır”(Çocuktur) şiiri bir anne tiplemesinin dilinden yazılmıştır. Çocuğunu yanlış<br />

davranışlarından ötürü azarlayan babaya karşı annenin haksız itirazı kaleme alınmıştır.<br />

Ay başı daşdı kişi, dinmə, uşaqdır uşağım!<br />

Nə ədəb vaxtıdı, qoy söysün, 9 ufaqdır uşağım!<br />

Atanın goru üçün, boşda bu tifli başına,<br />

Keyfinə dəymə, söyə ya sənə, ya qardaşına,<br />

İndicə-indicə ancaq yetir on bir yaşına,<br />

Əqli kəsmir, hələ bir körpə uşaqdır uşağım!<br />

Nə ədəb vaxtıdı, qoy söysün, ufaqdır uşağım!<br />

*** *** ***<br />

... Ax, nə yaxşı kişidir qonşumuz Ağcanın əri, –<br />

Oğlu söydükcə fərəhdən açılır balü pəri;<br />

Yoxsa, ay hərzə kişi, bir quru sözdən ötəri<br />

Darıxırsan, deməyirsən ki, uşaqdır uşağım!<br />

Nə ədəb vaxtıdı, qoy söysün, ufaqdır uşağım!<br />

*** *** ***<br />

Kişi, az söylə mənə bir dəxi məktəb sözünü!<br />

Yəni məktəblə uşaq kamil edərmiş özünü?<br />

Bir söyüşdən yana az danla bu tiflin üzünü!<br />

Sözü ləzzətli, şirin dilli uşaqdır uşağım!<br />

Nə ədəb vaxtıdı, qoy söysün, ufaqdır uşağım!(1, 185)<br />

“Vah!.. Bu imiş dərsi-üsuli-cədid” şiiri yeni üsulla eğitim veren okulları konu<br />

edinmiştir. Şiir çocuklarını yeni okullara göndermek istemeyen ebeveynlerin dilinden<br />

yazılmıştır.<br />

Vah!.. bu imiş dərsi-üsuli-cədid?!<br />

Yox...x! Yo...x! oğul, məktəbi-üsyandı bu!<br />

Molla deyil bundakı təlim edən!<br />

Əlhəzər et, bir yeni şeytandı bu!<br />

Dur qaçaq, oğlum, baş-ayaq qandı bu!..<br />

*** *** ***<br />

... Mən dəyişib şiveyi-əcdadımı,<br />

Boylə oda salmaram övladımı!<br />

Eyləmərəm dinsiz öz əhfadımı!<br />

At çölə getsin, nə dəbistandı bu?!<br />

Dur qaçaq, oğlum, baş-ayaq qandı bu!<br />

Elm adına bir quru böhtandı bu!..(1, 218-221)<br />

Şiirde yeni açılmış okulların ebeveynler tarafından kabul görmediği anlatılmıştır.<br />

İnsanlarda genel psikoloji derslerin ancak mollalar tarafından verilebileceği yönündedir. Muasır<br />

okulların açılması cami ve medreslere giden çocukların sayısının azalmasına sebep olmuştur.<br />

Bundan dolayı yeni açılan okulları kendi menfaatlerini düşünen mollalar ebeveynlerin gözünde<br />

şeytan yuvası gibi tanıtmış, bu okullardan dinsiz-imansız kimselerin çıkacağını ileri<br />

sürmüşlerdir. Kitle psikolojisi ile hareket eden ebeveynler çocuklarını yeni açılmış okullardan<br />

uzak tutmuşlardır.<br />

Aslında Azerbaycanda tekke ve medreselerde hem fen ilimleri, hem de dini ilimler bir<br />

arada çocuklara okutulsaydı, çocuklar geçmişlerini kaybetmeden, unutmadan geleceğe<br />

9<br />

söymək – küfretmək<br />

618 <strong>II</strong>. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!