II ULUSLARARASI ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI SEMPOZYUMU

İzgü’nün kendi çocukluğundan kesitlere yer verdiği Ekmek Parası romanının çocuk
kahramanı Kemal, ağabeyi Ali ile sokaklarda şeker satar. Böylece kendine okul dönemi “uzun
konçlu, kırmızı bir lastik çizme”(s.58) alır. Bu çizmeler onun için çok değerlidir. Zor şartlarda
elde ettiği bu çizmeleri iki gece koynunda yatırdıktan sonra giymeye kıyabilir. (s.58)
Kemal, bir limonatacının yanında da çalışır. Bu sırada öğle yemeklerini yediği lokantadaki
kendi yaşıtı çırakla da arkadaş olur. İki çocuk birlikte oynamayı hayal ederler. Ancak çalıştıkları
için buna pek imkân yoktur:
“Cam bilyelerimizi değiştirirdik. O bana mavi verir, ben ona yeşil cam bilye verirdim. Beni mahallelerine
çağırır, orada bilye oynamamı isterdi. Oysaki bilye oynayacak ne onun zamanı vardı, ne de
benim. Pazar günleri de çalışırdık”. (s.142)
4. Yoksulluk ve Anne Sevgisi
İzgü’nün dört romanında da anne sevgisi ön plana çıkar. Romanlarda, yoksulluğun içinde
aile olmayı başarabilen, birlikte çalışan, zorluklara göğüs geren, birbirini gözetip koruyan
aile fertleriyle karşılaşılır. (Kumbasar, 2011: 95)
Yoksulluk içinde yaşayan çocuklar anne sevgisi ve şefkatiyle kendilerini daima güvende
hissederler. Zıkkımın Kökü romanında annesi ameliyat olup hastanede yatınca Muzaffer’in
de ağabeyi Sefa’nın da hayatında büyük bir boşluk oluşur. Hiçbir şeyden zevk alamazlar. Anne
özlemi çekerler. Annelerinin ölmesinden çok korkarlar. (s.58)
Ekmek Parası romanında ise Kemal, hastaneye yatan annesini sık sık rüyalarında görür:
“Düşümde anamı gördüm o gece. Beyazlar içindeydi anam, başında çiçekler vardı, kollarını
açmış, “Gel Kemalim gel!” diyordu. Bu denli sessizmiş demek evimiz anam olmayınca. Sabah da aynı
sessizlik.” (s.68)
Karlı Yollarda romanında da kasabaya çok uzak bir köyde yaşayan Cemşit’in annesi
hastalanır. Doktora yollar kapalı olduğu için gidemezler. Cemşit ve babası bir gün her şeyi göze
alarak ilaç almak üzere kasabanın yolunu tutarlar. Çetin şartlardaki yolculukları boyunca Cemşit
annesinin öleceğini düşünerek büyük bir korku yaşar.
Kara Pamuk romanında da Rayifo, annesinin kokusu ile huzur bulur:
“ Sarıldım anama. Bir güzel kokar ki benim anam…” (s.13)
Yoksul çocukların zor şartlardaki hayatları içinde anne koruyucu, kollayıcı ve derleyip
toparlayıcı bir figür olarak önem kazanır.
SONUÇ
Muzaffer İzgü’nün, burada ele alınan dört romanının kahraman anlatıcısı bir çocuktur.
Dört romanda da, yoksulluk, çocuk gözünden anlatılır. İzgü’nün anlatıcı kişi olarak bir çocuğu
seçmesi, anlattığı konuya pozitif bir bakış sergileyeceği hakkında ipucu vermektedir. Yoksulluk
gibi olumsuz duyguları zihinlerde çağrıştıran bir kavramı çocukların renkli dünyasında yoğuran
İzgü, kendi çocukluğunun merkezde olduğu yoksul ama mutlu bir dünyanın resmini çizer. Romanların
en dikkat çekici noktası yoksulluktan kaynaklanan bir şikâyetin olmayışıdır. Romanların
kahramanları çocuklar, hayatlarındaki bütün zorluğa rağmen gelecekten ümitlidirler. İleride
sahip olacakları mutluluğun ümidiyle yaşarlar. Yazarın yoksulluğa yaklaşımı olumsuz değildir.
İzgü’nün romanlarında “zavallı çocuk” izlenimine rastlanmaz, aksine bu yoksulluğun içinde
bile, maddi durumu iyi bir çocuğun kolay kolay ulaşamayacağı bir mutluluk dikkat çeker. İzgü,
yoksulluğu trajik yönüyle değerlendirmek yerine onu güler yüzüyle aktarmak ister. Bu bağlamda
birbiriyle çatışması gereken çocuğun renkli dünyası ile yoksulluk bir arada ve uyum içinde
işlenir.
Romanlardaki çalışmak zorunda olan çocuklar, aileye katkıda bulunmanın mutluluğunu
yaşarken, bir özgüven de kazanırlar. Sıradan ve gündelik hayatın içinde küçük bir ayrıntı teşkil
II. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu 393