II ULUSLARARASI ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI SEMPOZYUMU

kaçakçılığı yapan, “haydutlar”a esir düşerler. Geminin yanmaya başlamasından sonra tahliye
sırasında önce çocukların ve kadınların kurtarılacak olmasına rağmen Oğuz, ardında bırakacağı
Mösyö Kamilyen'den dolayı gemiden ayrılmak istemez. Oğuz, bir çocuktan ziyade olgun bir
erkek gibi hareket etmektedir. Kamilyen'e yaptığı dostluktan dolayı vefa duyar. Bu kazada
Oğuz'u en çok üzen durum, kemanının kamarada kalmasıdır. Oğuz'un yaşından büyük tutum
sergilediği bir başka durum da kendisine yardım etmenin ötesinde para teklif edenlerin tekliflerini
geri çevirmesidir.
İspanyol müzisyenin küçük bir Türk çocuğuyla verdiği konser ve yaşanan facianın haberini
yapmak için limana bölge gazetelerinden habercilerin gelmesi Oğuz'a hem bir şöhret hem
de babasını aramak için maddî ve psikolojik imkân verir. Kamilyen ailesi Oğuz'u burada da
yalnız bırakmamıştır. Bir otele yerleşmişler, babasının adresini bulmak için tanıdıkları aracı
kılmışlardır. Bu arada, gemide tanıştıkları İspanyol müzisyenin kaldığı otele ziyarette bulunan
Oğuz, herkesi şaşırtan bir gelişmeden de haberdar olur. İspanyol müzisyen, müzik eleştirmeni
dostu Don Jasenta'ya Oğuz'u götüreceğini, ondan köşesinde yarın akşam verecekleri konser için
bir yazı yazmasını isteyeceğini söyler. Bu gerçekleşir ve Oğuz'un İspanyol sanatçıyla verdiği
konsere büyük bir rağbet olur. Don Jasenta, konserden sonra Oğuz'a millî havaları çaldığı takdirde
hiç bir sanatkâr çocuğun görmediği bir başarı kazanacağını, böylece milletine de “şeref”
vereceğini söylemesi önemlidir. Konserin ikinci kısmında sahneye tek başına çıkan Oğuz, Anadolu
ezgilerini çalacaktır. “Urfalıyım Bahçeliyim, Dağlıyım” türküsü bunların ilkidir. Romancının
tabiriyle herkes nefes almadan, pürdikkat “Anadolu ruhunun bu yanık içli, derin ifadesini”
dinlemektedir. (Peyami Safa, 1999: 101)
Peyami Safa, çocukların ilgisini çekebilecek faaliyetleri de romanına alır. Amerika kıtasında
Oğuz'un babasını aramak için Arjantin'e uçakla gönderilmesi bunlardan biridir. Romancı,
uzun uzadıya Oğuz'un gözünden uçağın nasıl bir araç olduğunu, kalkışını, havada ilerleyişi motor
seslerini duyurarak romanına taşımıştır. Seyahatin sonunda uçağın düşmesi bu heyecanı
gölgeler ancak eserin macera yüklenmesi ve romana yine çocuklara cazip gelecek haydutlara
esir düşülmesinin yerleştirilmesi için bunu bir derece yerinde görebiliriz. Zaten, hem gemi yangınında
hem uçak kazasında hem de bu kaza neticesinde haydutlara esir düşülmesi sırasında
romancı kimseyi ölümle buluşturmaz. Çocuk dünyasında ölüme yer verilmez.
Amerika'da Bir Türk Çocuğu'nda yabancı imgesi daima iyilikle anılır. Uçak kazası sonrasında
esir düştükleri haydutların Madam Kamilyen'e daha insanî yaklaşmalarına şaşıran Oğuz
içinden “Demek ki şu garplıların eşkıyası bile kadınlara saygı gösteriyor.” demekten kendisini
alamaz.
Haydutların reisi, esir aldıklarının konsoloslarından fidye ister ve bunun karşılığında hepsini
serbest bırakacaktır. Ancak onun öncesinde pilot kaza mahallinden bu yana taşıdığı sinyal
cihazıyla yakınlarında bulunan hava kuvvetlerine yerlerini bildirmiştir. Çok zaman geçmeden
Şili'den havalanan yardım uçakları Oğuz'u ve yanındakileri kurtarır. Oğuz'un babasını arama
macerası bundan sonra daha da hararetlenecektir. Elde ettiği her adres bir başka adresi doğurmakta,
Oğuz neredeyse bütün Amerika kıtasını dolaşmak zorunda kalacaktır.
Romanın ikinci bölümünde Oğuz'un vardığı şehir Buenos Aires'tir. Babasını bulmak için
olabilecek en yakın yerdedir şuanda. Burada, Oğuz'un babasının son üç aydır neler yaşadığı ve
yanında Amerika'ya gittiği tüccarın kim olduğu ve akıbeti hakkında malumat sahibi oluruz. Bu
tüccar İranlı'dır. Adı, Mirza Kasım'dır. Oğuz, kaldığı otelde bir ticaret rehberine ulaşmak istediğini
söyler. Otel görevlilerinin yardımıyla rehberde kaydı bulunan Mirza Kasım'ın ve tabiatıyla
babasının izini sürmek daha da kolaylaşacaktır. Oğuz, Mirza Kasım'a ait olduğunu tespit ettiği
her adrese gecikmiştir. Önce Bolivya'da Lapaz şehrine taşındığını öğrenir. Orada bulamaz. Los
Artes Caddesi'nde bir adres verilir. Mirza Kasım ve Oğuz'un babası birkaç ay önce bu evde bir
yılan sokması faciasına uğramışlardır. Kasım, yılanın zehriyle ölmüş, onun yanındaki Türk yaralı
kurtulmuştur. Oğuz'un babası Mekinez adlı bir bahçıvan ailesinin yanında pansiyoner olarak
hayatına devam etmektedir. Yeni adreste de Mekinez ve ailesinin Kordoba'ya taşındıklarını
öğrenecektir. Babası da onlarla birlikte bu evden ayrılmıştır. Yeni adresten de Türküman'a taşındıkları
haberini alan Oğuz'un çocuk dirayeti hep hepine kırılmış ancak pes etmemiştir. Oğuz
II. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu 67