II ULUSLARARASI ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI SEMPOZYUMU

Muzaffer İzgü’nün, bu çalışmada ele alınacak olan Zıkkımın Kökü 1 , Kara Pamuk 2 , Ekmek
Parası 3 ve Karlı Yollarda 4 romanlarında yoksulluğun çocuk gözünden algılanışı değerlendirilecektir.
1. Yoksulluk ve Mutluluk
Yukarıda da vurguladığımız gibi İzgü yoksulluğu mağduriyet ile özdeşleştirerek işlemez.
Ele alacağımız romanlarda çocuk algısıyla trajikliğinden sıyrılmış bir yoksulluk vurgusu
dikkat çeker. Muzaffer İzgü’nün kendi yaşam öyküsünden hareketle kaleme aldığı Zıkkımın
Kökü romanının kahramanı Muzo (Muzaffer) babası, annesi ve ağabeyi Sefa ile derme çatma,
portakal kasalarından yapılmış, baraka denilebilecek bir evde yaşar. Yazarın romanın girişinde
okuyucuya tanıttığı bu harabe yer, bütün yoksulluğa rağmen aile için sıcak bir yuvadır. Romanın
anlatıcısı Muzo, evin bu durumunu şu cümlelerle aktarır:
“Babamın ev dediği şey, kocaman bir avlu, avluda bir nar ağacı, bir okaliptüs, bir de
küçücük oda… Odanın üstü çinkolarla kaplı, yanları bozulmuş ambalaj sandıkları ve çamur…
çamur… Babamın eve her yıl bir pencere açma merakı yüzünden, bu mal sandıkları testereyle
delinir, pencere bu yıl kuzeye bakıyorsa, öbür yıl güneye bakıyordu… Felsefesi basitti babamın:
“Değişiklik gerek!”(s.7)
Derme çatma bir çatının altında hayatlarını sürdüren bu ailenin yoksulluğa dair fazla bir
şikâyetleri yoktur. Romanın kahraman anlatıcısı Muzo da bunu dile getirir:
“Bizim mutluluğumuz çok basitti. Tencerede yemeğimiz olsun, çıkında ekmeğimiz, lambada
gazımız, ocakta çaydanlığımız, yeter de artardı bile…” (s.108)
Her şeye rağmen içinde oturdukları baraka, kışın sığındıkları sıcak ve sevgi dolu bir yuvadır.
Çetin kış günleri için bir fabrikanın kazan dairesindeki kömür tozlarını babasıyla birlikte
evlerine taşıyan ve bu tozları suyla kararak küçük parçalar halinde güneşte kurutan Muzo’nun
babası, ailesini bütün kış kendi icadı çamurla sıvalı bir mangalda yaktıkları yine kendi icadı olan
bu kömürle ısıtır. (s.12-13.) Buna rağmen Muzo’ya göre evleri kışın sıcacıktır ve bu derme çatma
sobadaki babasının icadı kömürün ısıttığı ev onların büyük mutluluklarının en önemli sebebidir.
Babasının, “Hava Hanım, yap da bir çay, tadını çıkaralım şu mutluluğun”(s.76) cümlesiyle
yoksul evlerinde yaşanan huzur özetlenmiş olur.
Romanın ilk bölümünde ilkokula yeni başlayan Muzo’nun gözünden aktarılan bu yoksulluğun
içinde çocukluklarını bütün renkliliği ve huzuruyla yaşayan iki çocuk vardır: Muzo ve
ağabeyi Sefa. Muzo ve Sefa’nın, bütün olumsuzluklara rağmen yoksullukla besleyip zenginleştirdikleri
bir hayal dünyaları vardır. Babalarının dam akmasın diye bir yerden bulup tavana çiviyle
çaktığı Tarzan filminin afişi, geceleri yataklarına uzanıp onu izleyen bu iki çocuk için
zengin bir hayal malzemesidir:
“«Tarzan Ormanlar Kralı». Uzun saçlı bir adam, yarı çıplak bir kadın, yarı çıplak bir çocuk, bir
de maymun… Ve ağaç ağaç ağaç… Ağaçların ardında, geceleri bizi korkutan, titreten koskocaman kükreyen
bir aslan… İlk günler çok fısıldadık anama:
“Anaa, biz korkuyoruz, babama söyle kovalasın şu aslanı şuradan” diye.
Anacığım gel git sonunda inandırdı bizi onun kedi olduğuna. Öyle bir kediydi ki bu, Tarzan’dan
bile büyük bir kedi.
-Olur mu? Dedim ben abime
1
Muzaffer İzgü, Zıkkımın Kökü, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2014. (Çalışmada yapılan alıntılarda verilen sayfa numaraları,
eserin bu baskısına aittir.)
2
Muzaffer İzgü, Kara Pamuk, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2014. (Çalışmada yapılan alıntılarda verilen sayfa numaraları,
eserin bu baskısına aittir.)
3
Muzaffer İzgü, Ekmek Parası, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2014. (Çalışmada yapılan alıntılarda verilen sayfa numaraları,
eserin bu baskısına aittir.)
4
Muzaffer İzgü, Karlı Yollarda Bilgi Yayınevi, Ankara, 2011. (Çalışmada yapılan alıntılarda verilen sayfa numaraları,
eserin bu baskısına aittir.
390 II. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu