II ULUSLARARASI ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI SEMPOZYUMU

siyle özetler. Kendisiyle yapılan bir söyleşide, mimarların “tetikçi” gibi davrandığını söyleyen
yazar, mimar ve mimar figürlerini de çocuk edebiyatına taşır. Galata’nın Tembel Martısı, mimar
Osman Bey tipiyle bunun en güzel örneklerinden bir olarak kabul edilir (Sağlam, 2014: 19).
Gerçekten de ebabiller geri geldiklerinde kuleyi kaplayan tüller yüzünden yavrularına
ulaşamazlar. Çaresizlik içinde kulenin etrafında çığlıklar atarak uçuşurlar. Bu arada Emre, internet
üzerinden dünyanın dört bir yanına durumu açıklayan ve resimlerle süslediği iletileri, “dünya
sularını kurtarma grubundan hayvan sevenler örgütüne, kuş sevenler cemiyetinden ayakkabı
sevenler derneğine, kaldırımzedeler.com’dan, ilgisizler.tr’ye kadar” (s. 36-37) herkese gönderir.
Konu, uluslararası platformda büyük yankı uyandırır. Ancak bu muhalefet, bilgisayar ekranından
ibaret kalır. Bu eylemsizliğin ismini yine Hülya koyar: “İnsanlar, internetten birbirine mesaj
gönderince, sorunların çözüldüğünü sanıyorlar!” (s. 41). Yazarın gizli derdini de bu cümleden
okumak mümkündür. İnternet evet, sosyal medya evet. Ama sokağa çıkmadıkça hiçbir anlamı
yok. Sıkıntı sadece bununla da kalmaz. Bu sanal ortamda bilginin dönüşüme uğrayıp, bir bakıma
kirlendiği de görülür. Paylaşım sırasında insanların katkılarıyla “ebabiller”, “Babil”e; “Galata
Kulesi” ise, “Babil Kulesine” dönüşüverir. Behiç Ak, Emre’nin ağzından biz okurları gülümsetmeyi
başarır: “İnternete kuş giren, fil çıkıyor demek!” (s. 56).
Sonunda mimar Osman Bey, işin vahametini fark eder; ancak bu tülleri kaldırma yetkisi
ona değil; belediyeye aittir. Bu arada mesai de bitmek üzeredir. Böyle giderse kuşlar ölecek diye
düşünür. Hülya belediyeye gerekli mesajı güvercinlerle gönderebileceğini söyler. Osman Bey’in
şaşkın bakışları arasında Hülya’nın bir çığlığıyla güvercinler gelip omuzlarına konar. Hülya
onların kulağına bir şeyler fısıldar ve güvercinler ölü ebabillerden birisini götürüp açık pencereden
yöneticilerden birinin masasına bırakırlar. Olup biten karşısında duyarsız kalamayan belediye
yöneticisinin isteği üzerine tül bulunduğu yerden sökülür. Böylece ebabiller tekrar yavrularını
besleme imkânına kavuşur ve yavrular ölmekten kurtulur. Bu durum karşısında Emre, şu
çarpıcı ifadelere yer verir:
“Güvercinlerin fendi, interneti yendi!” (s. 52).
Ak, insanlarla hayvanların büyük bir ahenk içinde bir bütünlük oluşturabileceklerini ve
insanların, hayvan haklarına saygı göstermek suretiyle doğal yaşama katkıda bulunabileceklerini
dillendirir. Öyküde, insanlar, Galata Kulesi, ebabil kuşları, güvercinler, Tembel Martı Murteza
adeta bir resim tablosunda güzel bir bütünlük oluşturan birer ahenk unsuru olarak tasarlanmışlardır.
Ayrıca Emre’nin şahsında, internet bağımlılığının çocukları/gençleri doğal hayattan yalıttığı,
onları, kendilerinden ibaret bir yaşama mahkûm ettiği eleştirisine de yer verilir.
Vapurları Seven Çocuk
Yazarın bu öyküsü İstanbul’da, Boğaziçi’nde geçmektedir. Öyküde günümüzün temel
meselelerinden biri, çarpıcı bir anlatımla dikkatlere sunulur. “Gelişim” adına değişip metropolleşen
kentte, betonlaşmanın insanlar üzerindeki etkilerini güçlü bir gözlemle kurgulayan Ak,
insan ve yaşadığı çevre arasındaki ilişkiyi duru bir anlatımla, gülümseten desenlerle anlatmaktadır
(Cumhuriyet Kitap, 2009).
Vapurları Seven Çocuk öyküsü üzerine kaleme alınan bir değerlendirme yazısında
önemli tespitlere yer verilir. Söz konusu yazıda şöyle denmektedir: “Bir şehir hayali kuralım,
rahat ve sosyal donatı alanları çok, semt parkları, kent ormanları, bahçeli evleri olan ve herkesin
müstakil evi olan, çocukların okullarına yürüyerek gidebildiği, yaşlıların camiye, parka gidip
buluştuğu rahat nefes alan bir şehir, mümkün mü? Mümkün! Behiç Ak böyle bir şehrin mümkünlüğünü
anlatıyor Vapurları Seven Çocuk’ta… Kente sıkıştırılan, doğayla bağı koparılmaya
çalışılan çocukların sözcüsüdür Behiç Ak. İşte böyle bir çocuğu anlatıyor Vapurları Seven Çocukta
Behiç Ak” (Ayraç Dergisi, 2014).
Öykünün kahramanı Fırat, kardeşi Emre ve olağanüstü bir masal anlatıcısı olan annesi
Aysel Hanım ve bembeyaz kedileri Tebeşir’le birlikte İstanbul Boğazı kıyısındaki Hamsi
Apartmanı’nda ikamet etmektedirler. Fırat, tatil günlerinde çok sevdiği minik Boğaz vapuruyla
karşıya geçip, balon satar. Mahallede içten ve samimi bir yaşam varlığını her adımda hissettirir.
II. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu 647