sempozyum_bildiri_kitabi

Günlüklerde, Tansel’in kişiliğine dair başka ayrıntılar da karşımıza çıkar. Örneğin sabahları erken
kalkıp çalışır. Yirmi yıldır sebzesini ve meyvesini pazarda aynı satıcıdan alır. Hayvanlara karşı sevgi ve
merhamet doludur. Ada’da ablasının bahçesinde yaşayan Tekir’den ve evinin balkonuna gelen
“Karakız” ve “Akbey” adını verdiği güvercinlerden sıkça söz eder.
Sosyal hayatı
Günlüklerde, Fevziye A. Tansel’in sosyal hayatına dair bilgiler de yer alır. Yalnız yaşıyor olmasına
rağmen son derece hareketli bir yaşamı olan Tansel’i; dostları, öğrencileri, akademik camiadan
tanıdıkları sık sık ziyaret ederler. Uğur Derman, Şevket Rado, İsmet Binark, Nesrin Tağızade, Sabri Koz,
Necmettin Turinay, Nejat Sefercioğlu bu isimlerden yalnızca birkaçıdır. Uzun yıllar Atatürk Lisesinde
Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği yapan Fevziye Hanım, belli mevkilere gelmiş öğrencileri tarafından
unutulmamış, Ankara Lisesinin düzenlediği çaylara mutlaka davet edilmiştir. “Çok değerli, zeki, haluk,
kabiliyetli” ifadelerini kullandığı Turgut Özakman, Ankara Lisesindeki öğrencilerinden biridir (379).
İnsanlarla kolay ilişki kurabilen Tansel, Bolu’daki fizik tedavi merkezine ilk gidişinde çevredeki
köyleri gezmiş, oradaki bazı ailelerle ve özellikle de çocuklarla dost olmuştur. Tanıştığı ailelerle
sonraki gidişlerinde de görüşerek çocuklara kitaplar hediye etmiştir.
Fevziye Abdullah Tansel, sevdiklerine incelikli davranan, öğrencileriyle ya da arkadaşlarıyla uzun
soluklu bağlar kuran, yaradılış itibariyle sevgi dolu biridir. Ancak onu tanımak için çaba harcamak
gerekir. İstanbul’da Kız Lisesinde iken Türkçe ve edebiyat hocası olan Halide Nusret Zorlutuna, Küçük
Dostlarım adlı eserindeki “Fahrünnisa” başlıklı portrede onun talebelik hayatını canlandırdığını
söylemiştir (342). Bu eserde “Fahrünnisa” (Fevziye) şöyle tanıtılır:
Sınıfta ön sıralarda otururdu; fakat öyle iddiasız, öyle içine gömülü bir hâli vardı ki, ilk
bakışta, dersleriyle pek dost olmadığını ve derse kaldırılmaktan hiç de hoşlanmayacağını
sanabilirdiniz. En basit, en kolay konularda; bütün arka sıraların el kaldırdığı zamanlarda
bile, o; önüne bakar, susardı (Zorlutuna 2011: 97).
Halide Nusret, el kaldırmayan Fahrünnisa’dan konuyu anlatmasını ister; ancak o anlattıkça Halide
Nusret’in şaşkınlığı artar. Derse kalkmayan ve elini kaldırma isteği duymayan öğrencisine niçin derse
kalkmak konusunda istekli olmadığını sorar. Fahrünnisa’nın verdiği cevap, Fevziye Hanım’ın
küçüklükten itibaren nasıl bir mizaca sahip olduğu hakkında fikir vermektedir:
Fakat kendim kalkmak istersem, kendime tam manasıyla güveniyorum, karşımdakilere
meydan okuyorum, demektir. Bu durumda biri eğer bir yanlış yaparsa gülünç olur, değil mi
efendim? Korkunç surette gülünç! Ben bundan korkarım! (99)
Halide Nusret Zorlutuna bu sözler karşısında şu yorumu yapar: “Kocaman gözleri bu ‘korkunç
korku’nun etkisiyle büsbütün uçurumlaştı ve geniş alnında gururunun bir güneş gibi parladığını
gördüm!” (99)
Kütüphanesi hakkındaki kaygıları
Çok kapsamlı bir kütüphanesi olan Tansel, ölümünden sonra bu kütüphanenin işlevsiz kalmasından
endişe etmiş ve bu konudaki kaygılarını sık sık dile getirmiştir: “Tarihimiz boyunca birçok hususi
kütüphanelerin nasıl mahvedildiği, yokluğa karışıp gittiği bilinip görülmektedir. Öteden beri
kütüphanemin de aynı akıbete uğrayacağı endişesindeyim” (Berktaş‐Yıldırım 2011: 413). Bu
endişesini paylaştığı arkadaşı Uğur Derman’ın aracılığıyla Sakıp Sabancı ile görüşür. Ancak görüşmeler
istediği gibi sonuçlanmaz. Nihayetinde kütüphanesini, ölümünden sonra nakledilmek üzere
İstanbul’da bulunan Türk Petrol Vakfına “ihya ve işletilmesi” ricasıyla hibe eder.
Yalnızlık ve ölüm
“Hayattaki tek varlığım” dediği Şaziye ablasının 27 Ekim 1982’de vefatı, Fevziye A. Tansel’in
hayatındaki diğer bir kırılma noktasıdır. Büyükada’da yaşayan ablasına senede birkaç kez gider,