sempozyum_bildiri_kitabi

Kültürü, dili, cinsiyeti, kökeni yüzünden ayrımcılıkla karşılaşan, farklı olduğu, buraya ait olmadığı
hissettirilen göçmen kadınlar bu yüzden içlerindeki “misafirlik” hissini atamıyorlar. Bu his, “geçicilik”,
“buraya ait olmama”, “köklerini salamama” hisleriyle tezahür ediyor, görüşülen tüm kadınlar
kendilerini “köksüz” hissettiklerini, çünkü onlara daima bu ötekiliğin hissettirildiğini söylüyorlar.
Görünüşe göre, Derrida’nın “ideal hal” olarak tanımladığı, “misafir eden‐misafir olan” ayrımının
kalktığı hale hiçbir zaman ulaşılamıyor, ilişkiler daima bir “geleneksel misafirperverlik” statüsünde
kalıyor, yani misafirin belli kurallara uyması halinde hoş karşılandığı, “makbul misafir” olmadığı zaman
ise toplumsal yaptırımlara maruz kalabileceği bir ilişkinin izleri Ayşe’nin sözlerinde hâlâ görülebiliyor:
“Geldiğimiz ilk bir sene, her gece ağladım, her gece… Bir gece olsun ağlamadan
uyuyamadım. Benim çocuklarım orada Türk diye itilip kakıldılar, hak ettiklerini alamadılar,
burada göçmen kaldılar, çok zorluk yaşadılar. Bunu bize niye yaptılar hiçbir zaman
anlamadım...”
Keywords: Women, Migration, Bulgaria, Turkey, Oral history
Merin SEVER
Istanbul University – Institute of Social Sciences. Department of Political Science and
International Relations (PhD candidate)
merinsever@gmail.com
Notlar
1
Derrida’nın bu makalede kullanılan ve misafirperverlik ve kozmopolitanizm üzerine yazdıkları
için, bkz., Jacques Derrida, On Cosmopolitanism and Forgiveness (Londra: Routledge, 2001); Of
Hospitality: Anne Dufourmantelle invites Jacques Derrida to respond (Stanford: Stanford
University Press, 2000). Ayrıca bkz. Puspa Damai, “Cosmopolitanism after Derrida: City, Signature
and Sovereignty,” Theory After Derrida: Essays in critical praxis, ed. Kailash C. Baral and R.
Radhakrishnan (New Delhi: Routledge, 2009); Mark W. Westmoreland, “Interruptions: Derrida
and Hospitality,” Kritike 2, (2008) no:1
http://www.kritike.org/journal/issue_3/westmoreland_june2008.pdf
2
Bu çalışmada “Türk” azınlık konu edilmesine rağmen, Bulgaristan’da zaman zaman “Türk” olarak
tanımlanmakla birlikte farklı etnik‐mezhepsel kökenlerden gelen –Pomak, Arnavut, Makedon,
Roman, Alevi‐ Müslümanların da olduğu unutulmamalıdır. Çalışmada Türkler, “Müslüman azınlığa”
eşdeğer olarak kullanılmamaktadır.
3
Ali Dayıoğlu, Toplama Kampından Meclise (İstanbul: İletişim, 2005), 290.
4
‘70’li yıllardan itibaren, hükümetin de desteğiyle, Türklerin safkan Bulgar olduklarını ispatlamaya
yönelik “bilimsel” araştırmalar yapılmaya başlanmıştı, Mehmet Sinan Birdal ve Derviş Aydın Akkoç,
“Bulgaristan Parlamentosu’nun ‘Yeniden Doğuş Süreci’ İçin Türklerden Özrü,” Bir Daha Asla!:
Geçmişle Yüzleşme ve Özür içinde, ed. Asena Günal ve Önder Özengi (İstanbul: İletişim Yayınları,
2013), 178.
5
Bilal Şimşir’in iş kademeleri ve alınan ücretlerin kayıtlarını incelediği çalışması da, Türklerin
genelde düşük ücretli ve daha yorucu alt kademe işlerde istihdam edildiğini doğruluyor, Bilal
Şimşir, “Bulgaristan Türkleri,” Türk Kültürü 263, (1985): 142.
6
Sezai Sarıoğlu, Nar Taneleri: Gayriresmi Portreler (İstanbul: İletişim, 2001), 422.
7
Ali Eminov, Turkish and Other Muslim Minorities of Bulgaria, (Londra: Institute of Muslim
Minority Affairs‐Hurst and Company, 1997), 87.
8
Sarıoğlu, 345.
9
A.g.e., 332.
10
Dayıoğlu, 303.
11
Birdal ve Akkoç, 179.
12
Ayşe Parla, “Longing, Belonging, and Locations of Homeland Among Turkish Immigrants From
Bulgaria,” How to Think about the Balkans: Culture, Region, Identity (Sofia: Sofia University Press, 2007),
4.