sempozyum_bildiri_kitabi

Verdiği örnek başarılıdır: Hegel köle değildi, Marx da proleteryadan gelmiyordu. Ama ikisi de hem
kölelik ve proletarya bakış açısını çok iyi formüle etmiştir. İşte bu yüzden kendi hayatımızdan farklı
hayatlara sahip kişilerle birlikte çalışılması gerektiğinin altı çizilmektedir.
Bizler feminist bakış açısı ile yapılmış olan çalışmamızın ana‐akım tartışmalardan aşağıdaki
noktalar itibarıyle farklılaştığını ve ayrıldığını düşünüyoruz:
Objektivizm
Objektiflik
Araştırmacının
uzaklığı
Nicellik
Sosyal kontrol
Kısmi tavsiye
METODOLOJİK ÖZELLİKLER 31
Feminist Metodoloji
Subjektiflik
(intersübjektivite)
Araştırılana yakınlık
Nitellik
Yerel hür irade
Dayanışma ve hareket
Feminist mülakatlarda önemli olan nokta, araştırmacının farklı sosyal konumların, kültürel
bağlamların, etnisite gibi konuların önemini dikkate alması ve mülakat yapan ile mülakat yapılan kişi
arasında değişilen bilginin bu bağlamlarla da ilişkisinin olduğunun farkına varılmış olmasıdır. Bu ayrımı
destekleyici bir çerçeve sunan Mary Margaret Fonow ve Judith A. Cook’a göre feminist araştırma,
“düşünümsel” “kadın‐odaklı,” 32 “kadın deneyimlerininin yeniden okunmasını gerektiren” ve
“ataerkilliği kadınlar lehine dönüştürmeye ve kadınları güçlendirmeye yönelik” araştırmadır. 33
Bu açıdan bizler bu özelliklerin daha yüksek sesle tartışılması tarafındayız. Yani, bir objektiflik
iddiası yerine, deneyimleri anlamanın ve anlamlandırmanın öznelerarası diyalog ile mümkün
olabileceğini düşünüyoruz. Özellikle feminist metodoloji konusunda beş farklı anlayış ileri süren
yazarların belirttiği maddeleri oldukça önemli bulmakla beraber, özellikle de son üç maddenin
önemine dikkat çekmek istiyoruz:
1) Toplumsal cinsiyet kavramının kapsayıcı oluşu
2) “Görme biçimleri” ve “metodolojik araçlar”ın eleştirel özellikleri
3) Objektifliği tartışmak ve sübjektiviteyi bilimsel olmamakla eleştiren görüşün eleştirisi.
4) Kadınları araştırma “nesnesi” olarak ele alan etik görüşün eleştirisi
5) Araştırmanın politik bir aktivite, bir praxis olması.
Fonow ve Cook, Shulamit Reinharz’ın “feminizm perspektifleri, disiplinler ise metodu verir,”
saptamasını hatırlatmakta ve feminist araştırmaların bazı ortak paydaları olduğuna dikkat
çekmektedirler. 34 Bunlar;
1) Yeni sorular sormak 35
2) “Yaşanan” deneyimlere ulaşmak 36
3) “Güçlü düşünümsellik” 37
4) Sosyal değişim odaklı olmak
Liz Stanley’nin belitiği gibi, “feminist araştırma süreci tartışmalarını önceden belirlenmiş kurallara
bağlı ya da sonradan kural koyacak tartışmalar olarak görmek yerine, tartışmaları eleyerek ve
çeşitlendirerek okurlara sunulmuş izahlar” 38 önermektedir. Biz de Sevguli’nin hikâyesini ve biz
araştırmacıların anlamlandırma süreçlerini bu bağlamda dikkate alınması gerektiğini hatırlatarak
bitiriyoruz.