sempozyum_bildiri_kitabi

gidemediği dönemlerde de düzenli bir şekilde mektuplaşırlar. Onun ölümünden sonra kendisinden
haber bekleyen kimse kalmadığını düşünen Tansel, duygularını şöyle dile getirir:
Sesimi duyuracak tek varlığımı da kaybetmiştim… Birbirimize hasretimizi artık
mektuplarla duyuramayacaktık… Onu artık içime gömdüğüm, kavuşma ümidinden yoksun
hasret acısıyla hatıralarımda yaşatmaya çalışacaktım… (200‐201)
Ablasına düşkünlüğünü bilen dostları, akrabaları ve öğrencilerinin taziye telefonları ve kartları
arasında onu en çok etkileyen mektup, eski öğrencilerinden Sarıyer müftüsü Kâmil Aydın’dan gelir.
Kâmil Aydın,
(…) son sınıfta dersinize giren arkadaşlarımla topluca ziyaretinizde, çamaşır
makinesindeki cereyan kaçağının çarpması neticesi epeyce baygın kaldığınızı ifade ile,
yanan kolunuzu göstermiştiniz. O zamandan beri her zaman yalnızlığınızı, herhangi bir
rahatsızlık vesâire halinde ne olacağını düşünmüş, refikamla da bu hususu sık sık
konuşmuşuzdur (221).
diyerek Fevziye A. Tansel’i İstanbul’a davet etmiş ve kendileriyle yaşamasını istemiştir. Tansel ise
öğrencisine teşekkür ettikten sonra yaşam biçimini özetleyen şu cümleleri defterine kaydeder:
Ben ömür boyu okuyup yazmakla yalnızlığını unutabilen, böyle bir çalışma için
sükunete hatta yalnızlığa muhtaç biri olmasaydım, Kamil Aydın ve ailesinin bu teklifleri, bu
samimi arzuları ne kadar güzel, ne kadar minnet duyulacak, şükranla karşılanacak bir
teklifti; ne yazık, benim, içinde bulunduğum şartlara uygun düşmüyordu! (221)
Yine psikologların, yalnızlıktan şikâyet eden yaşlı kimselere kedi, köpek, kuş gibi bir hayvan
beslemelerini tavsiye etmeleri üzerine şunları söyler: “Yeterince, hatta yeterinden aşırı meşgul
olacağım şeylerim olduğu için, hemen herkesin şikâyet ettiği yalnızlık acısını hissetmiyorum;
yalnızlıktan yakınmıyorum” (277).
Yaşadığı sürece yakınlarının ve sevdiklerinin ölümüne şahit olan Tansel, bu konudaki hissiyatını
“ölenle ölüyorum” (111) şeklinde ifade etmiştir. Gerçekten de özellikle hocası Fuat Köprülü’nün ve
ablası Şaziye Erinç’in ölümlerinin kendisini nasıl sarstığı günlüklerde ayrıntılı bir şekilde görülmektedir.
Vasiyetnamesini hazırlarken ölüme dair düşünceleri yoğunlaşır. “Ölmek bana acı gelmiyor. Dünyada
da yapayalnızdım” diyen Tansel, ölümü, çalışmalarını yapamamak olarak tanımlar: “Çalışmalarımdan
uzak kalmak dışında, benim için hayatla ölümün pek de büyük başkacalığı yok” (146).
Sonuç
Günlük, yaşanan olayların, duygu ve düşüncelerin günü gününe yazıya geçirildiği bir türdür.
Günlük yazma ihtiyacı farklı sebeplerden doğmakla birlikte insanın kendiyle baş başa kalıp yaşamını
değerlendirme fırsatı yaratması ve kendine dışardan bakma olanağı sağlaması yönüyle kıymetlidir.
Günlüklerde kişinin kendini tamamen açması mümkün olmasa da özellikle yayımlanma amacı
taşımadığında kişiyi ‐olabildiğince‐ yalın görme şansımız vardır. İnsanın hayata karşı takındığı tavır,
olguları muhakeme edip olaylarla başa çıkma hâlleri, iç dünyasındaki duygusal depremler vs.
hakkında bir miktar fikir edinmek mümkündür. Hele de bu günlükler ünlü bir yazara, ressama,
araştırmacıya vb. aitse daha bir anlam kazanır.
Bir akademisyenin günlüğü ise hayatının ayrıntıları kadar dönemin sosyo‐kültürel yapısı hakkında
da fikir verir. Fevziye A. Tansel’in 1962‐1985 yıllarını kapsayan günlükleri, yaşamını Türk edebiyatına
adamış bir bilim insanının çalışma disiplini yanında iç dünyasındaki diğer ayrıntıları da görmemizi
sağlamıştır. Görünüşünden yaşadığı eve kadar mütevazılığın hâkim olduğu bu yaşamda; çektiği acılara
rağmen var olan yaşama gücü, çalışma ve üretme aşkı dikkatimizi çeker. Daha önceki dönemlerde
günlük tutup tutmadığını ‐şimdilik‐ bilmiyoruz ancak 50’li ve 60’lı yaşlarındaki yaşama bağlılık ve
çalışma arzusu ile takdire şayan olan Tansel’in günlüklerinin satır aralarında, yaşam öyküsü alttan alta