sempozyum_bildiri_kitabi

Aslında onun kendi özelinden yola çıkarak yaptığı tespit, Türkiye’deki siyasetin zihniyetini
yansıtıyor. Kadınların adaylığı söz konusu olduğunda onların hem kişisel özellikleri hem de fiziksel
özellikleri ön plana çıkarılıyor. Kadınların orta yaşın üzerinde olması bile tepki çekebiliyor. Halbuki
erkekler için bu tür özellikler çoğu zaman gündeme bile getirilmiyor:
Partide bazıları yaşlı olduğumu söyleyip önümü kesmek istedi. Ama toplumdan tepki
geldi. “O gençlerden daha genç, iki şoför zor yetiyor, koşturuyor” dediler. Halbuki benim
yaşımda o kadar çok erkek belediye başkanı var ki…
İnci Beşpınar örneğinde de olduğu gibi kadınlar, siyaset dahil olmak üzere çalıştıkları tüm işlerde
kendilerine yöneltilecek tepkileri engellemek için daha çok çalışmak gerektiğine inanırlar ve öyle de
yaparlar. Çok çalışma bu tepkileri bertaraf etmeyi mümkün kılan bir yoldur. Çok çalışma kadınların
ötekileştirilmelerine karşı buldukları bir çözümdür. Bir anlamda cinsiyet rollerine uygun davranması
istenen, özel alanda kalması tercih edilen kadınlara kamusal hayatta var olmalarının bedeli ödetilmiş
olur. 24
Kadınlar neden iktidarı paylaşamıyorlar?
Aşağıdaki sözler kadınlara belediye başkanlığının kapılarının neden kapalı olduğunu göstermesi
açısından anlamlıdır. İleri sürülen gerekçe, pek de inandırıcı olmayan başkanlığın zor olması olarak
açıklanabilir:
Bir kadın olarak siz ne büyük bir işe kalkışmışsınız ne cesaret bu! Milletvekili olun ama
belediye başkanı olmayın kardeşim! Siz belediye başkanlığını kolay mı zannediyorsunuz.
Türkiye’de yerel yönetimler rant yeri olarak düşünülür. Bu rantı erkekler kadınlarla paylaşmak
istemezler. Türlü bahanelerle kadınların önünü tıkamaya çalışırlar. Kadınların derdi ise belediye
işlerinin kuralına göre yürütülmesidir. Bu nedenle İnci Beşpınar’ın da vurguladığı gibi, İstanbul
örneğinden yola çıkıldığında büyük ilçelerde kadınlara belediye başkanlığının bırakılması pek de söz
konusu değildir. Çünkü siyaset erkeklerin koydukları kurallara göre işlemelidir ve işler de:
Belediyecilikte ilişkiler imar üstünden yürüyor, imar rantı üzerinden yürüyen ilişkilerde
kadınlar son derece kurallı ve kaideli oluyor. Ve kadınlar göz yummuyor. Açık konuşmak
gerekirse ben çok titiz olurdum imar rantıyla ilgili konularda.
Kadınlara “yardımcılık” görevi
Belediye başkanlığını bir kadına bırakmak istemeyen erkek egemen zihniyet kadınlara başkan
yardımcılığını uygun bulur. Kadınların belediye başkan yardımcılığından ötesinde yer alması pek
istenmez. ‘O belediye başkan yardımcılığını iyi yapar’ diyerek İnci Beşpınar belediye başkan
yardımcılığına ikna edilmeye çalışılmıştır. Serpil Çakır’ın da belirttiği gibi kadınların siyasette verdikleri
emek ikincil olarak görüldüğü için önemsizleştirilebilir. 25
Kadın dayanışması
İnci Beşpınar’ın anlatılarında siyasette kadın dayanışması iki boyutta değerlendiriliyor. Birincisi
özellikle aynı partide yer alan kadınların desteği, diğeri ise seçmen kadınların desteği. Aynı partiden
kadınların desteği zaman zaman daha az olabiliyor. Aslında bir rekabet ortamı söz konusudur ve bu
rekabeti yaratanlar da erkeklerdir:
Siyasette kadın kadına desteğin zayıf olduğunu sıkça gözledim ve yaşadım. Kadın, bir
başka kadının yükselmesine tahammül edemiyor. Erkek adayı destekleyen kadınların bir
bölümü meclis üyeliği sözü almıştı. Ben kimseye söz vermedim. 40 kişi için 300 kişiye söz
veremem.