sempozyum_bildiri_kitabi

(Öyle bir şey yok. Peki, ortam koşulları şey çok mu sıcaktı hani tozlu muydu?) Tozlu.
İzmir’de çalıştığım dönem çok soğuktu mesela. Tozu çok ama şuan çalıştığım yer çok sıcak.
Bizim çalıştığımız bölüm diğer bölümlere nazaran biraz daha iyi, temiz. Eee onun dışında
baskı var. Mesela baskıda çalışan insanlar, kimyasal, yani o insanlar ya 40,45‐ 50 yani
yaşama süreleri az. (görüşmeci başka bir soru sorarak konuyu değiştiriyor)
ÖRNEK 5: BU ÖRNEKTE SORU ÇALIŞAN HAKLARINA ILIŞKINDIR. ANCAK KATILIMCI KENDI HAKKININ
YENILMESINE ÖNCELIKLI ÖRNEK OLARAK EVLENDIRILIŞINI VE ANNE OLUŞUNU ANLATMAKTADIR.
KATILIMCI ÇALIŞAN BIR KADINDIR VE ARAŞTIRMANIN ÇALIŞMA KOŞULLARIYLA ILGILI OLDUĞUNU
BILMEKTEDIR. ANCAK, EVLILIK VE ANNELIK YAŞAMINDA ÇOK ÖNCELIKLI BIR YER TUTTUĞU IÇIN “HAK”
KONUSU AÇILDIĞINDA BU BAĞLAMA VURGU YAPMAKTADIR. BÖYLE BIR AÇIKLAMANIN YARIDA
KESILMEMESI KATILIMCININ BAĞLAMININ ANLAŞILABILMESI IÇIN ÇOK ÖNEMLIDIR.
(Peki sizce hak ne demek? Hiç hakkınızın olduğunu düşündünüz mü? Hiç hakkınızın
yendiğini düşündünüz mü?) Evet. Hak insanın kendini eee yaşaması gerektiği şekilde
yaşayabilmesi doğrultusunda yaşamasıdır. Başkaları tarafından sömürülmeden, başkaları
tarafından rencide edilmeden, yani hak, nasıl tarif ediyim ki aslında birçok şey var aklımda
var ama tam olarak sözcük bulamıyorum…
Bugüne kadar zaten benim hakkım hep birileri tarafından yenilmiş, sömürülmüş,
verilmemiş bana ya da ben o hakkı almasını bilememişim bugüne kadar, öyle
düşünüyorum. Mesela 16 yaşında istemediğim halde evlendirilmişim. Yani hayatımda bana
yapılan en büyük haksızlık bu bana göre. O zaman o hakkı kendimde bulabilseydim,
kendimi ifade edebilseydim. Hayır, baba derdim yani ne olursa olsun hayır. Ben küçüğüm
ve evlenmek istemiyorum diyebilirdim.
İşte o hakkı kendimde görmediğim için bana dair bütün hakların babamın üzerinde
olduğunu düşündüğüm için, o hakkım var diyememişim. Yani evlendikten sonra ben çocuk
doğurmayı istemiyorum, hayır ben istiyorum. Beden benim bedenim, hayat benim
hayatım, evet eşimsin ama şu anda değil, istediğim zamanı söyleme hakkını kendimde
bulamışım… Ve hakkım çok yenilmişti o da benim hatamdan dolayı oldu. Çünkü benim
hakkım diyememişim, deseydim…
Örnek 6: Bu örnekte katılımcının çalışma öyküsünü almak amacıyla nerelerde çalıştığı
sorulmaktadır. Katılımcı ise, çalıştığı yerleri anlatırken bir listeyle yetinmemekte, aslında kendisi için
önemli olanın kadın olmak dolayısıyla karşılaştığı bir takım koşullar olduğunu vurgulamaktadır. Bu
katılımcıların bir soruyu yanıtlarken araştırmacınınkinden farklı ağırlık noktaları olabileceğini gösteren
bir örnektir.
(Küçük atölyelerde mi büyük fabrikalarda mı çalıştınız?) Küçük atölyelerde de çalıştım,
büyük atölyelerde de çalıştım. Dediğim gibi yani sürekli eee şeydir yani biraz ( ) uğraştığım
için insanlar ee şey yapıyordu….. Bir de yalnız kalıyordum ben, yaşıyordum. İnsanlar farklı
yönlendirmeseler, kadın olduğun için çok zor gerçekten. Kadın olmak kendi başına çok zor
yani… Hani yalnız kaldım, sanki ailem varmış gibi hareket ettim, davrandım yani…
Anladın mı yani, bizim insanlar feodal bir toplum. Kadına bakış açısı çok farklı yani eee
polisler gelse fabrikanın önünden alsa seni damga yiyorsun. Onun için ben sürekli böyle
dönemeçli iş değiştirmek zorunda kaldım…
Örnek 7: Bu örnekte de katılımcının çocukluktan itibaren yaptığı işler saptanmaya
çalışılmaktadır. Ancak katılımcı sözü (örnek 5’deki katılımcı gibi) doğrudan evlilik öyküsüne getirmiştir.
Böyle durumlarda anlatının aktığı yerin önemini saptamak, o bağlamın bilgisini yeterince almak, daha
sonra araştırma sorularına geri dönmek görüşmecinin dikkat ve ustalığını gerektirmektedir.
“(Kaç yaşına kadar halı dokudunuz? 16 yaşına kadar halı dokudunuz mu?) Evet. 16
yaşına kadar halı dokudum. 16 yaşında da artık beni verdiler, biz seni, sana bu adamı koca
olarak seçtik.
İyidir, akrabamızdır. (Önceden görmüş müydünüz?) Görmedim. Sadece nişan
yaptıkları zaman geldi eşim ve ben yüzüne bile bakmamıştım. Hatta arkadaşlarım bu
adamla evleniceksin hiç yüzüne bile bakmadın, evlenmek yani beynimde evlenmek