sempozyum_bildiri_kitabi

kentlerindeki ev kadınları, gerek üst sınıflardan gerekse alt sınıflardan kadınlar, ev içinde büyük
kentlere nazaran daha fazla üretim yapıyorlar; üst sınıf hanımlar için bu faaliyet, sosyal statü ve
prestij sağlıyor; alt sınıf kadınlar hem aile içi tüketim harcamalarını dengelemek hem de satıp para
kazanmak için ev eksenli çeşitli üretim faaliyetlerine girişiyorlar. Bu çalışma, bize taşrada ev kadınlığı
pratiklerinin taşradaki sınıfsal ayrımların işaretlenmesinde ne denli önemli olduğunu da gösterdi.
Keywords: Social history (Turkey), Social class, The provincial elite, Pseudo‐adopted
daughters, Housework
Prof. Ayşe DURAKBAŞA
Marmara University
Department of Sociology
Vecihe ZAMAN
Antalya City Museum (volunteer member) , member of the Lülü family
Notlar
1 105K 174 no’lu TÜBİTAK projesi, Durakbaşa, 2008.
2 108K070 no’lu TÜBİTAK projesi, Durakbaşa, 2009.
3
L. Davidoff, Worlds Between, (Cambridge: Polity Press,1995); Feminist Tarih Yazımında Sınıf ve
Cinsiyet (İstanbul: İletişim yay., 2002).
4
F. Özbay, “Ev Kadınları”, Ekonomik Yaklaşım 3(1) AİTİA, 1982;
"Kadın ve Çocuk Emeği" Toplum ve Bilim, 1991; Türkiye'de Evlatlık Kurumu: Köle mi Evlat mı? Istanbul:
Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 1999; Turkish Female Child Domestic Workers. Project Report submitted
to ILO/IPEC. İstanbul:Boğaziçi University Press, 1999; "Gendered Space: A New Look at Turkish
Modernisation" Gender &History; 1999; “Evlerde Elkızları. Cariyeler, Evlatlıklar, Gelinler”, Feminist Tarih
Yazımında Sınıf ve Cinsiyet, (İstanbul:İletişim yay., 2002); “1911‐1922 Yıllarında Anadolu’nun Kimsesiz
Kız Çocukları”, Savaş Çocukları Öksüzler ve Yetimler, 2003.
5
A. Durakbaşa, The Gender of Social Class, 2007.
6
Burada 108K 070 no’lu TUBİTAK proje raporundan (ss. 12‐15 ) yararlanılmıştır.
7
C.V.Findley, 1980:229.
8
alıntılayan A. Saraçgil, Bukalemun Erkek, (İstanbul:İletişim yay., 2005), ss.32‐33.
9
C. V. Findley, 1980:30.
10
F. Özbay, 2002; N. Maksudyan, 2008; H. Erdem,1997.
11
H. Keklik, ‘As if she is family!’: the marginalisation of unpaid household workers in Turkey”, Gender
and Development, 14:2, 2006.
12
A. Saraçgil, a.g.e. ss. 68‐69.
13
F. Özbay, 2002:27.
14
F. Özbay, 2002.
15
Durakbaşa’nın aile tarihine ilişkin makalesine bakılabilir; A. Durakbaşa, 2001.
16
Elif Bacı, anneannemin evinde yetişmişti; bütün evin işleri ondan sorulurdu, evin kalfasıydı.
Hane içindeki ilişkiler ve haneler arasındaki ilişkilerin tüm inceliklerinden haberdardı ve kendine
özgü yorumlarıyla sürekli durum değerlendirmesi yapardı. Onu, “hem içerde, hem dışarıda
olmanın”, “arada kalmış” olmanın ona kazandırmış olduğu nükte kabiliyeti ile hatırlıyorum.
Bugünlerde TRT 1’de yayınlanmakta olan “Yedi Güzel Adam” dizisinde, Bayazıtlar’ın Maraş’taki
temsili konağındaki Emine karakteri ise gerçek Elif Bacı ile ilgisi olmayan tamamen kurmaca bir
karakterdir ve evlatlıklar konusunda edebiyat yapıtlarında da çokça raslanan olumsuz toplumsal
tahayyül ve bilinçaltını yansıtmaktadır.
17
E. Dayar, Antalya’da Çocuk İcarları, Toplumsal Tarih Dergisi, Şubat 2014.