sempozyum_bildiri_kitabi

Eğer kocalar barışmak isterlerse, bu durumda boşadıkları kadınları geri almaya daha
fazla hak sahibidirler. Kadınların da ödevlerine denk belli hakları vardır. Ancak erkekler,
kadınlara göre bir derece üstünlüğe sahiptirler. Allah azîzdir, hakîmdir.
Kadının ikincil pozisyonunun sürekli tescil edildiği, erkeğin ise egemenlik ve serbestliğinin
sağlandığı daha birçok ayetten bahsedilebilir. Fakat bu İslam dinine özgü bir şey değildir.
Hıristiyanlığın kutsal metninde de aynı durumla karşılaşmak mümkün. Örneğin İncil’e göz atacak
olursak şöyle seslenir: 18
…erkeklerin öfkelenip çekişmeden, her yerde pak eller yükselterek dua etmelerini
isterim. Kadınların da saç örgüleriyle, altınlarla, incilerle ya da pahalı giysilerle değil, sade
giyimle, edepli ve ölçülü tutumla, Tanrı yolunda yürüdüklerini ileri süren kadınlara yaraşır
biçimde, iyi işlerle süslenmelerini isterim. Kadın sükûnet ve tam bir uysallık içinde
öğrensin. Kadının öğretmesine, erkeğe egemen olmasına izin vermiyorum; sakin olsun.
Çünkü önce Adem, sonra Havva yaratıldı; aldatılan da Adem değildi, kadın aldatılıp suç
işledi. Ama doğum yapıp kurtulacaktır; yeter ki, sağduyuyla iman, sevgi ve kutsallıkta
yaşasın.
Bir diğer ayetteyse kadının erkek için var olduğu, kadının erkeğin benzeri olduğu anlatılırken,
erkeğin tanrının benzeri olduğu söylenmektedir. Korintliler’den aktaracağımız ayet şöyle: 19
Her erkeğin başı Mesih, kadının başı erkek, Mesih’in başı da Tanrı’dır. …Erkek başını
örtmemeli; o, Tanrı’nın benzeri ve yüceliğidir. Kadın da erkeğin yüceliğidir. Çünkü erkek
kadından değil, kadın erkekten yaratıldı. Erkek kadın için değil, kadın erkek için yaratıldı.
Tevrat’a göz attığımızda da bunlara benzer, kadını yine erkeğe tabi kılan, erkeği kadının üstünde
tutan, kadını güvenilmez kılarak ikincil konuma iten ayetlerle karşılaşmak mümkündür. Hemen
Tevrat’ın ilk kısmında Yaratılış ayetinde şöyle yazmaktadır: 20
RAB Tanrı, kadına,
“Çocuk doğururken sana
Çok acı çektireceğim” dedi,
“Ağrı çekerek doğum yapacaksın.
Kocana istek duyacaksın,
Seni o yönetecek.”
RAB Tanrı, Adem’e,
“Karının sözünü dinlediğin ve sana,
Meyvesini yeme dediğim ağaçtan yediğin için
Toprak senin yüzünden lanetlendi” dedi,
“Yaşam boyu emek vermeden yiyecek bulamayacaksın.’’
Rab’ın kadına seslenişine bakacak olursak, kadının erkek tarafından yönetilmesinin yolu açılmıştır.
Doğrudan seni o yönetecek demiştir, tanrı. Adem’e seslenişinde ise dikkat etmemiz gereken bir nokta
var: “Karının sözünü dinlediğin için” diyor tanrı. Dolayısıyla kadın sözü dinlenen bir insan değil. Sözü
dinlenmeyen sözüne önem verilmeyen bir insandır.
Bu bağlamda tarih boyunca kadın figürlerine de bakacak olursak kadın yüceltilmiştir fakat
iktidardan uzaklaştırılarak yüceltilmiştir. Örneğin Afrodit, seksiliği ve güzelliğiyle ön plana çıkarılmış
bir kadındır. Astarte, göçebe toplumların anlatılarında karşımıza çıkar. Astarte kutsaldır fakat yaptığı
tek şey kocasına itaat etmek ve onun sözünden çıkmamaktır. Meryem, feodal toplumun kadın
figürlerinden biridir. Yine kutsal bir kadın olarak bahsedilir Meryem’den, ama ön plana çıkarılan
özelliği onun saflığı ve temizliğidir. Toplumların anlatılarında ön plana çıkarılan kadın figürü kutsansa
bile iktidardan uzaklaştırılmış ve erkeğe tabi kılınmış bir kadınlıktır. Böylece iktidar, kadını alaşağı
eden erkeğe kalmıştır.