sempozyum_bildiri_kitabi

Nadir’i arayarak “Alay mı ediyorsunuz? Her şeyi mahvettiniz. İşlerimiz altüst oldu. Şimdi sizin bütün
okuyucularınız Tasvir’i toplayacak, biz hava alacağız. Okuyucu iki gazeteyi birden almaz.” 11 sözleriyle
sitem etmiştir.
Ancak Kerime Nadir’in coşkuyla başladığı meslek hayatı, aynı ivmede ilerlemez hep. Nadir,
anılarında meslek hayatında yaşadığı zorlukların altını çizmiş; özellikle orta yaş döneminde, ailesinin
geçim sorumluluğunu da üstlendiğinden “bir meslek kadını” olarak yaşadığı zorlukların yanında,
yaşam mücadelesi veren “yalnız bir kadın” olmasının getirdiği sıkıntıları tüm açıklığıyla aktarmıştır. Bu
husus Nadir’in yazarlık yaşamını etkileyen en önemli etkenlerdendir; çünkü Nadir yazarlık anılarında;
hayat şartları ve çalışma düzeni arasındaki ilişkiyi ayrıca vurgulamaktadır. Babasının ölümünden sonra
ailesinin geçim yükünü omuzlamış, köşk yaşantıları sonlanıp çalışanları dağılmış, ağır hasta olan
annesi ve evlenen kız kardeşiyle birlikte oturup hayatını yükünü omuzlamaya çalışmak durumunda
kalmıştır. Anılarının bu döneminde kendisini “fikir işçisi” olarak tanımlar ve “… bir kadın yazar, hele
benim gibi bir evin tek yükümlüsü olunca, vaktini gereğince yazı masası başında geçiremez.” 12
ifadesiyle mesleğine gerekli özeni gösterememekten yakınır. Ismarlama roman yazmaya tam da bu
dönemlerde son vermiş olmasına karşın, kendisine eserlerinin tefrikası için reddedemeyeceği teklifler
sunulmakta ve hayat şartları onu bir seçim yapmaya zorlamaktadır: “Maddi ve didişken bir yaşam
çemberi içine sıkışıp kalmıştım… Ve hayatını yalnızca kalemiyle kazanan bir insandım.” 13 Bu noktada
Yeşilçam sinemasıyla da sıkıntıları devam etmektedir. 1947’de “İlk Süper Türk Filmi” olarak reklamı
yapılan, Atlas Film’in beyazperdeye uyarladığı “Seven Ne Yapmaz’dan sonra ardarda eserleri
sinemaya aktarılmış; ancak Kerime Nadir senaryo ve yapım aşamasında dışlandığı yapımların
sonuçlarından anılarında büyük bir üzüntüyle bahsetmiştir. Yeşilçam sinemasına yönelik
serzenişlerini, eserlerinden öte filmlerden kendisini tanıyan kitleye dair kendini layıkıyla ifade
edememenin hüznünü, eserlerine yapılan haksızlıkları anlatamamanın sıkıntısını anılarının son
bölümde sıkça dile getirir:
Bir kere halkın anlayışına inmek diye çok hatalı bir mantıkla hareket ediyorlardı bu
adamlar…. Halkı ne sanıyorlardı?... bir eser bütünüyle parçalanacak, kopuklukları yabancı
motiflerle keyfe göre yamanacak... Ne yazık ki halkın bir kısmı Kerime Nadir’i yalnızca bu
filmlerinden tanıyordu… Benim sevgili romancıklarım! Ne yazık ki bu furyada harcandınız. 14
Kerime Nadir yazarlık anılarının sonunda kendisine bir övünç payı çıkardığını vurgular; “Zira bu
övünçte Cumhuriyet Türkiye’sinin ‐1937 yılından bu yana‐ kitapları en çok okunan yazarlarından
biri” 15 olmanın gururu saklıdır. Yazarlık anılarında belirttiği üzere çok okunmuş, çok sevilmiş, çok
eleştirilmiş; ancak eserlerini okurlarına karşı derin bir sadakat ve sorumluluk hissiyle yazmıştır;
hepsini sahiplenmekte ve kendisini eleştirenlerle cesurca yüzleşmektedir:
… Bir romancı her bakımdan iyi yetişmiş bir insan olacak, insanlığın çeşitli sorunlarını
olgunluk ve bilinç içinde inceleyecek… Eserlerimin hepsini severim, bir ananın çocuklarını
sevdiği gibi. Üstelik onlara minnet duyarım. Zira onlar kaynaştırdı beni ülkemin
insanlarıyla… Beni sevmeyenlere, romancılığımı demode bulanlara, hele eserlerime açık bir
horgörü ile ‐piyasa romanı‐ damgasını layık görenlere selam!... Tükeninceye kadar
yazmaktan beni hiçbirşey alıkoyamaz. 16
Anılarında kendisini tanımladığı ifadelerle “bir fikir işçisi, bir meslek kadını, yalnız bir kadın” olarak
Kerime Nadir; kendi kişisel tarihini bizzat mücadele ederek yazabilme cesaretini ve azmini
gösterebilmiş ve bu yönüyle roman kahramanlarına kendi hikayesiyle ilham vermiş, kendi ifadesiyle
“kalemiyle yaşayan bir yazar” olarak kendi anılarının kahramanı olabilmiştir.
Keywords: Women studies, Popular literature, Literary adaptations
Özlem POLAT ATAN
Boğaziçi University , Turkish Courses Coordinator
Notes