Het Grote Conflict door Ellen White

Op die wijze handhaafde Zwingli de strijd met zijn listige tegenstanders. “Hij heeft meer gearbeid,”
zei Myconius, “met zijn overdenkingen, zijn slapeloze nachten, en zijn raadgevingen naar Baden over te
zenden, dan hij had kunnen doen, indien hij te midden van zijn vijanden was geweest.” De Roomsen, door
het vooruitzicht op overwinning geprikkeld, waren in hun rijkste kledij uitgedost en van juwelen schitterende
te Baden aangekomen. Ze leefden weelderig, en lieten zich de kostbaarste lekkernijen en uitgezochtste
wijnen voorzetten. De last van hun geestelike plichten werd door luchthartigheid en brasserijen verlicht.
Zeer anders was het met de hervormers, die door het volk weinig beter gerekend werden dan een gezelschap
bedelaars, en wier eenvoudig voedsel hen slechts kort aan de tafel hield. Oecolampadius’ gastheer, die de
gelegenheid waarnam om hem in zijn kamer te bespieden, vond hem altijd aan de studie of in het gebed, en
gaf in grote verwondering als zijn mening te kennen, dat de ketter in elk geval “een zeer vroom mens was.”
Op de konferentie “beklom Eek met trotsheid een prachtig versierde kansel, terwijl de nederige
Oecolampadius, schamel gekleed, op een ruw houten bankje tegenover zijn wederpar- tijder zat.” Ecks
zware stem en grenzeloze onbeschaam- heid begaven hem geen ogenblik. Zijn ijver werd aangevuurd door
de hoop op goud zowel als faam; want de verdediger van het geloof zou een rijke beloning ontvangen.
Wanneer hij in betere argumenten tekort schoot, bediende hij zich van beledigingen en zelfs van vloeken.
Oecolampadius, bescheiden en aan alle zelfvertrouwen vreemd, had voor de strijd teruggebeefd, en
die slechts ondernomen met de plechtige verklaring: “Ik erken geen andere regel om naar te oordelen dan
Gods woord.”1 Hoewel voorkomend en hoffelik in zijn manieren, bewees hij zich bekwaam en onversaagd.
Terwijl de Roomsgezinden, gelijk hun gewoonte was, zich. op het gezag van de kerkelike gebruiken beriepen,
hield zich de hervormer standvastig aan de Heilige Schriften. “In ons Zwitserland,” sprak hij, “heeft
gewoonte geen kracht, tenzij die in overeenkomst is met de grondwet; en in alle geloofszaken is de Bijbel
onze grondwet.”
Het verschil tussen de twee disputanten bleef niet zonder gevolg. Het kalme, heldere redeneren van
de hervormer, en zijn zachtzinnige en bescheiden voordracht, troffen sommige harten, die zich met walging
afkeerden van Ecks snoevende en heftige aanmatigingen. De bespreking duurde achttien dagen. Aan het
einde ervan verklaarden de papisten zichzelven met volle zekerheid de overwinnaars te zijn. De meeste
afgevaardigden schaarden zich aan de zijde van Rome, en de Rijksdag gaf uit, dat de hervormers de nederlaag
hadden geleden, en maakte bekend, dat ze met Zwingli, hun leider, van de kerk afgesneden waren. De
vruchten van de konferentie echter openbaarden, aan wiens zijde het voordeel lag. De strijd bewees zich een
sterke prikkel voor de zaak van de Protestanten, en niet lang daarna verklaarden zich de belangrijke steden
Bern en Basel ten gunste van de Hervorming.
119