Het Grote Conflict door Ellen White

gezonden, waar meer gelegenheid was voor studie, nadenken en opmerken, dan in de Alpen van hun
vaderland. De jongelingen, die aldus uitgezonden werden, stonden bloot aan verleiding, werden bekend met
alle ondeugden, en kwamen in aanraking met de sluwe handlangers van de duivel, die hun de listigste
ketterijen en gevaarlikste bedriegerijen opdrongen. Doch hun opvoeding van der jeugd aan was van zulk een
aard geweest, dat ze op dat alles voorbereid waren.
Op de scholen, waarheen ze zich begaven, mochten ze niemand hun vertrouweling maken. Hun
klederen werden z— gemaakt, dat ze er hun grootste schat,— de kostbare handschriften van de Bijbel,— in
verbergen konden. Deze handschriften, de vrucht van maande-en jarelange arbeid, droegen ze bij zich, en
waar ze ook maar konden zonder argwaan op te wekken, legden ze een gedeelte ervan met bedachtzaamheid
voor aan degenen, wier harten open schenen te staan voor de waarheid. Van moeders knie aan was de
Waldenziese jongeling met dit doel voor ogen opgeleid; ze verstonden hun werk, en deden het met
getrouwheid. Er werden in deze inrichtingen van onderwijs bekeerlingen gewonnen voor het ware geloof,
en somtijds doortrokken de beginselen ervan de gehele school, zonder dat de Roomse leiders, zelfs door het
strikste onderzoek, ontdekken konden, waar de zogenaamde verder- felike ketterij oorsprong nam.
De geest van Christus is een zendingsgeest. Het allereerste streven van het herboren hart is, ook
anderen tot de Heiland te leiden. Dat was de geest van de Vaudois Christenen. Ze gevoelden, dat God hen
tot meer riep, dan eenvoudig de waarheid in hun eigen kerken zuiver te bewaren; dat er een ernstige
verantwoordelikheid op hen rustte on hun licht te laten schijnen voor degenen, die in duisternis zaten; en
door de grote kracht van Gods Woord trachtten ze de slavernij te verbreken, welke door Rome opgelegd
werd. De Vaudois predikers werden als zendelingen opgeleid, en elkeen, die het predikambt begeerde, moest
eerst ondervinding opdoen als evangelist. Elkeen moest drie jaren dienst doen in het ene of andere
zendingsveld, eer de zorg van een van de vaderlandse kerken hun toevertrouwd werd. Zodanige dienst, die
van het begin af zelfverloochening en opoffering vereiste, was een passende voorbereiding voor het herderlik
leven in die tijden, welke de zielen van de mensen zo zeer op de proef stelden. De jongeling, die de wijding
v——r het heilig ambt ontving, zag v——r zich geen verschiet van aardse rijkdom en eer, maar een leven
van moeite en gevaar, en de mogelikheid van het lot van een martelaar. De zendelingen gingen twee aan
twee uit, gelijk Jezus Zijn discipelen uitzond. Gewoonlik vergezelde iemand van jaren en ondervinding elke
jonge man, en stond zulk een jongeling onder de leiding van zijn metgezel, die voor zijn opleiding
verantwoordelik gehouden werd, en naar wiens onderwijs de jongeling verwacht werd zich te gedragen.
Zulke gemeenschappelike arbeiders waren niet altijd samen, maar ontmoetten elkander dikwels tot gebed en
beraadslaging, en versterkten elkander op die wijze in het geloof.
Bekendstelling van het doel van hun zending zou dat doel verijdeld hebben; vandaar dat ze het ware
karakter zorgvuldig verborgen. Iedere prediker kende het een of andere ambacht, en de zendelingen zetten
hun arbeid voort, zich schuilend achter een aards beroep. Gewoonlik kozen ze dat van handelaar, of reizend
42