Het Grote Conflict door Ellen White

aanging. . . . Het volk moest bij alles het uitsluitend belang van hun heer in overweging nemen. Het leven
van de landbouwers was een leven van onophoudelik zwoegen en ellende zonder verlichting; hun klachten,
indien zij ooit durfden klagen, werden met onbeschaamde verachting van de hand gewezen. De
gerechtshoven leenden altijd het oor aan een edelman tegen een landbouwer; algemeen was bekend, dat de
rechters geschenken aannamen; en ten gevolge van dit stelsel van algemeen bederf, had de kleinste gril van
de aristokratie kracht van wet. Van de belastingen, die door de wereldlike overheden aan de ene kant, en de
geestelikheid aan de andere van de burgers werden afgeperst, kwam de helft niet in de konink- like of
episkopaalse schatkist; de rest werd verkwist in zedeloze zelfbevrediging. En de mannen, die op die wijze
hun medeonderdanen verarmden, waren zelven vrij van belasting, en hadden volgens de wet of het
landsgebruik recht op alle staatsbetrekkingen. De bevoorrechte klassen waren honderd vijftig duizend in
getal, en om hen te bevredigen waren er miljoenen veroordeeld tot een hopeloos en ontaard bestaan.”
Het hof was aan weelde en zedeloosheid overgegeven. Er bestond weinig vertrouwen tussen het volk
en de heersers. Aan al hetgeen de regering deed, hechtte zich de verdenking van kwade bedoeling en
zelfzucht. Gedurende meer dan een halve eeuw v——r de Revolutie zat Lodewijk XV. op de troon, die zelfs
in die goddeloze tijden als een vadzig, onbeduidend en zinnelik vorst bekend stond. Er was geen zieners oog
nodig, om met een ontaarde en wrede aristokratie en een verarmde en onwetende lagere klasse, met de staat
in finantiële moeilikheden, en het volk in wanhoop, een vreselike opstand te voorzien, die dreigde los te
barsten. De koning was gewoon om de waarschuwingen van zijn raadgevers te beantwoorden met de
woorden: “Tracht de zaken aan het lopen te houden zo lang als ik verwacht word te zullen leven; na mijn
dood kan er gebeuren wat wil.” Het was tevergeefs, dat er op de noodzakelikheid van een hervorming
aangedrongen werd. Hij zag het kwaad, maar had de moed noch de kracht om het tegen te gaan. Het lot, dat
Frankrijk wachtte, werd slechts te duidelik geschilderd in zijn onverschillig en zelfzuchtig antwoord,— “Na
mij de zondvloed!”
Door op de naijver van de koningen en heersende klassen te werken, had Rome hen ertoe gebracht
om het volk in slavernij te houden, wel wetende, dat de staat op die wijze verzwakken zou, ten einde door
dit middel beide heersers en volk aan zich dienstbaar te maken. Met scherpzinnig staatsbeleid zag Rome in,
dat om met goed gevolg mensen tot slaven te maken, de boeien om hun zielen geslagen moesten worden;
dat de zekerste weg om hen te verhinderen, zich van hun slavernij te ontslaan, was, hen ongeschikt te maken
voor vrijheid. Duizendmaal erger dan het lichamelik lijden, dat het gevolg van die staatkunde was, was de
zedelike ontaarding. Van de Bijbel beroofd, en overgegeven aan de leringen van dweperij en zelfzucht, was
het volk in onwetendheid en bijgeloof gehuld, en in zonde verzonken, zodat het geheel en al ongeschikt was
om zichzelf te regeren.
Doch de uitwerking van dit alles was zeer verschillend van wat Rome had bedoeld. In plaats van de
menigte in blinde gehoorzaamheid aan zijn leerstellingen te houden, was de uitkomst van zijn werk, dat ze
185