Het Grote Conflict door Ellen White

toehoorders aan, en werd het veiliger geacht, buiten de stad samen te komen. Een grot aan de kant van een
diepe, nauwe kloof, waar bomen en overhangende rotsen de afzondering nog volkomener maakten, werd tot
plaats van samenkomst gekozen. Kleine groepjes, die de stad langs verschillende wegen uitgingen, slopen
ongemerkt daarheen. In dit afgelegen oord werd de Bijbel gelezen en uitgelegd. Hier werd het Avondmaal
des Heren voor de eerste maal door de Protestanten van Frankrijk gevierd. Van deze kleine kerk werden
verscheidene trouwe evangelisten uitgezonden.
Nog eenmaal keerde Calvijn naar Parijs terug. Hij kon zelfs nu nog de hoop niet opgeven, dat
Frankrijk als een volk de Hervorming zou aannemen. Maar hij vond bijna iedere deur gesloten voor zijn
werk. Het evangelie onderwijzen was de rechte weg naar de brandstapel inslaan, en hij besloot eindelik om
naar Duitschland te vertrekken. Nauweliks had hij Frankrijk verlaten, of een storm barstte over de
Protestanten los, die, was hij gebleven, hem stellig zou hebben medegesleept in de algemene ondergang.
De Franse hervormers, begerig om hun land gelijke tred te zien houden met Duitschland en
Zwitserland, besloten, de bijgelovigheden van Rome zulk een stoute slag toe te dienen, dat het gehele volk
opgeschrikt zou worden. Gevolgelik werden er op één nacht door geheel Frankrijk plakkaten aange- plakt,
waarin de mis werd aangevallen. In plaats van de Hervorming aan te helpen, bracht deze voortvarende maar
slecht overlegde beweging niet alleen de bewerkers ervan, maar ook de vrienden van het hervormde geloof
door geheel Frankrijk ten val. Het verschafte aan de Roomsen dat, waarnaar ze reeds lang hadden
uitgezien,— een voorwendsel, om de algehele uitroeiing van de ketters te eisen als onruststokers, die
gevaarlik waren voor de veiligheid van de troon, en voor de vrede van de natie.
Door de ene of andere geheime hand — hetzij van een onvoorzichtige vriend of slimme vijand, dat
is nooit aan het licht gekomen — werd een van die plakkaten aan de deur van de private kamer van de koning
gehecht. De vorst stond verslagen. In dit stuk werden bijgelovigheden, die eeuwen lang geëerd geworden
waren, met een onverbiddelike hand aangevallen. En de voorbeeldeloze stoutmoedigheid van deze krachtige
en overwachte uitspraken aan de koning op te dringen, wekte de toorn van de vorst op. In verbazing stond
hij enige tijd bevend en sprakeloos. Toen uitte zich zijn woede in de vreselike woorden: “Grijpt allen zonder
onderscheid, die verdacht
worden van Lutherse ketterij. Ik zal ze allen uitroeien.”1 De teerling was geworpen. De koning had besloten,
zich algeheel aan de kant van Rome te stellen.
Dadelik werden er maatregelen genomen voor de gevangenneming van iedere Lutheraan, te Parijs
woonachtig. Een arme ambachtsman, aanhanger van het hervormde geloof, die gewoon geweest was de
gelovigen op te roepen tot bijwoning van de geheime vergaderingen, werd gegrepen; en onder bedreiging
van onmiddellik op de brandstapel gedood te zullen worden, ontving hij last, de pauselike afgezant naar de
woning van iedere Protestant in de stad te brengen. Hij schrikte met afschuw van dit lage voorstel terug,
147