Het Grote Conflict door Ellen White

Hoofdstuk 6: Huss en Jerome
Het evangelie had reeds in de negende eeuw in Bohemen wortel geschoten. De Bijbel was vertaald,
en de publieke eredienst werd in de volkstaal waargenomen. Maar naarmate de macht van de paus toenam,
werd Gods Woord verduisterd. Gregorius VII., die op zich genomen had, de trots van de koningen te breken,
had het zich niet minder ten doel gesteld, het volk tot slavernij te brengen, en gevolgelik werd er een bul
uitgevaardigd, verbiedende de publieke eredienst in de Boheemse taal te houden. De paus verklaarde, dat
“het Gods welbehagen was, dat Zijn dienst zou gehouden worden in een onbekende taal, en dat
veronachtzaming van deze regel aanleiding had gegeven tot veel kwaad en ketterijen.” Alzo verordende
Rome, dat het licht van Gods Woord zou uitgedoofd, en het volk in duisternis besloten zou worden. Maar
God had andere middelen verschaft om de kerk te bewaren. Vele Waldenzen en Albigenzen, die door
vervolging uit hun woonsteden in Frankrijk en Italië verdreven waren, gingen naar Bohemen. Ofschoon ze
niet in het openbaar durfden leren, werkten ze ijverig in het geheim. Z— werd het ware geloof van eeuw tot
eeuw behouden.
V——r de tijd van Huss stonden er reeds mensen in Bohemen op, die het bederf in de kerk en de
losbandigheid van het volk openlik veroordeelden. Hun werk wekte algemene belangstelling op. De angst
van de geestelikheid werd gaande gemaakt, en vervolging tegen de discipelen van het evangelie ingesteld.
In de wouden en bergen gedreven om te aanbidden, werden ze door soldaten verjaagd, en velen ter dood
gebracht. Na een tijd werd er bekend gemaakt, dat allen, die van de Roomse eredienst afweken, verbrand
zouden worden. Maar terwijl de Christenen hun leven opofferden, zagen ze uit naar de triomf van hun zaak.
Een van hen, die gepredikt had, dat zaligheid alleen gevonden wordt door geloof in de gekruiste Heiland,
verklaarde stervende: “De woede van de vijanden der waarheid heeft tans de overhand over ons, maar het
zal niet altijd zo zijn; er zal
iemand opstaan uit het gewone volk, zonder zwaard of gezag, en ze zullen tegen hem niet ver-mogen.”
Luthers tijd lag nog ver in het verschiet; doch reeds nu stond er een man op, wiens getuigenis tegen Rome
de volkeren beroeren zou.
Johannes Huss was de zoon van eenvoudige ouders, en verloor zijn vader op jeugdige leeftijd. Zijn
vrome moeder, die opvoeding en godvrezendheid als bezittingen van de grootste waarde achtte, trachtte deze
erfenis voor haar zoon te verzekeren. Huss bezocht de plaatselike school, en ging daarna naar de universiteit
te Praag, waar hij als vrije student toegelaten werd. Zijn moeder begeleidde hem op zijn reis naar Praag, een
arme weduwe, die haar zoon geen aardse schatten schenken kon; maar toen ze nabij de grote stad kwamen,
knielde ze naast de vaderloze jongeling neer, en smeekte de zegen van hun Vader in de hemelen op hem af.
Weinig vermoedde die moeder, hoe haar gebed verhoord zou worden.
Op de universiteit onderscheidde Huss zich al spoedig door zijn onvermoeide ijver en zijn snelle
vorderingen, terwijl zijn onbesproken leven en stil, innemend gedrag hem algemene achting verwierven. Hij
60