Het Grote Conflict door Ellen White

prediking van Gods Woord onder u te ver-bieden; maar ik heb u niet verlaten om de Goddelike waar heid te
verloochenen, waarvoor ik met Gods hulp bereid ben te sterven.” Huss staakte zijn arbeid niet, maar
doorreisde het omliggende land, en predikte voor belangstellende menigten. Z— waren de middelen, die de
paus aanwendde om het evangelie te onderdrukken, oorzaak, dat het meer algemeen verspreid werd. “Want
wij vermogen niets tegen de waarheid, maar v——r de waarheid.”
“Het gemoed van Huss schijnt op dit punt van zijn loopbaan het toneel van een pijnlike strijd geweest
te zijn. Ofschoon de kerk hem met zijn donderslagen trachtte te overweldigen, had zich niet aan het gezag
ervan onttrokken. De Roomse Kerk was voor hem nog steeds de bruid van Christus, en de paus de
vertegenwoordiger en stedehouder Gods. Waar Huss zich tegen verzette, was het misbruik van gezag, niet
het beginsel zelf. Dit veroorzaakte een vreselike strijd tussen zijn verstandelike overtuiging en de eisen van
zijn geweten. Indien het gezag rechtvaardig en onfeilbaar was, zoals hij geloofde het geval te zijn, hoe kwam
het dan, dat hij zich gedwongen gevoelde, er ongehoorzaam aan te wezen? Gehoorzamen was, gelijk hij
inzag, zonde; maar waarom zou gehoorzaamheid aan een onfeilbare kerk tot zulk een uitkomst leiden?
Dat was het vraagstuk, dat hij niet kon oplossen; dat was de twijfel, die hem van uur tot uur martelde.
De naaste oplossing, waartoe hij komen kon, was, dat gelijk eenmaal tevoren in de dagen van de Heiland,
de priesters van de kerk opnieuw slechte mensen geworden waren, die hun wettig gezag tot onwettige
doeleinden aanwendden. Dit leidde hem ertoe, als zijn eigen richtsnoer de grondregel aan te nemen, en die
ook aan anderen als het hunne te prediken, dat de voorschriften van de Schrift, door het verstand aan ons
verklaard, het geweten moéten beheersen; met andere woorden, dat de stem van God door de Bijbel, en niet
die van de kerk, door de priesters sprekende, de enige onfeilbare gids is.”
Toen de onrust te Praag na een tijd bedaarde, keerde Huss naar de kapel van Bethlehem terug, om
met grotere ijver en moed de prediking van Gods Woord te hervatten. Zijn vijan- den waren werkzaam en
machtig, maar de koningin en vele edelen waren zijn vrienden, en het volk deelde in groten getale zijn
overtuiging. Zijn zuiver en zielsverheffend onderwijs en zijn heilig leven vergelijkende met de verdorven
leerstellingen, die de Roomsen predikten, en de gierigheid en zedeloosheid van hun praktijken, achtten velen
het een eer om aan zijn zijde te staan. Tot hiertoe had Huss alleen gestaan in zijn arbeid; maar nu nam
Jérome, die, terwijl hij in Engeland was, de leringen van Wycliffe had aangenomen, aan het
hervormingswerk deel. Deze twee waren van nu aan verenigd in hun leven, en in de dood zouden ze niet
gescheiden worden. Jérome bezat in hoge mate een schitterend genie, welsprekendheid en geleerdheid —
gaven, die de gunst van het volk winnen — maar Huss stond boven hem in die eigenschappen, welke de
ware kracht van het karakter uitmaken. Zijn kalm oordeel hield de drijvende geest van Jérome in toom, die
met ware nederigheid zijn waarde erkende, en aan zijn raadgevingen gehoor gaf. Onder hun verenigde arbeid
breidde de hervorming zich sneller uit.
63