Het Grote Conflict door Ellen White

staan en te leren, ook voorgestaan had. “We zijn allen,” sprak Luther, “Paulus, Augustinus en ikzelf, zonder
het te weten, Hussieten geweest.” “God zal de wereld zeker bezoeken,” vervolgde hij, “omdat de waarheid
een eeuw geleden gepredikt is en verbrand is geworden.”
In een beroep op de keizer en de Duitse adel ten behoeve van de Hervorming van het Christendom,
schreef Luther aangaande de paus: “Het is iets vreseliks om de man, die zich de stedehouder van Christus
noemt, een pracht te zien ten toon spreiden, waarin geen enkel keizer hem gelijk kan staan. Is dat de
eenvoudige Jezus of de nederige Petrus gelijk zijn? De paus, zeggen ze, is de heer van de wereld! Maar
Christus, wiens stedehouder hij zich beroemt te zijn, heeft gezegd: ‘Mijn koninkrijk is niet van deze wereld.’
Kan het rijk van een stedehouder zich verder uitstrekken dan dat van zijn hoofd?”
Over de universtiteiten schreef hij op de volgende wijze: “Ik vreze zeer, dat de universiteiten de grote
poorten zullen blijken, die naar de hel leiden, tenzij ze ijverig zorg dragen, de Heilige Schriften uit te leggen,
en die in de harten van de jongelingschap in te griffen. Ik raad niemand aan zijn kind te zenden, waar de
Heilige Schriften niet de eerste plaats innemen. Iedere inrichting, waar Gods woord niet aanhoudend
bestudeerd wordt, moet aan bederf blootstaan.” Dit beroep verspreidde zich snel door Duitschland, en
oefende een machtige invloed op het volk uit. Het gehele volk kwam in beroering, en grote scharen werden
opgewekt om zich om de standaard van de hervorming te scharen. Luthers tegenstanders, brandende van
verlangen om zich te wreken, drongen er bij de paus op aan, dat hij beslissende stappen tegen hem zou
nemen. Er werd besloten, zijn leerstellingen onmiddellik te veroordelen. Zestig dagen werden de hervormer
en zijn aanhangers toegestaan, aan het eind waarvan, zo ze niet herriepen, allen in de ban zouden gedaan
worden. Dat was een vreselike krisis voor de Hervorming. Eeuwen lang had de ban van Rome machtige
vorsten schrik aangejaagd ; hij had grote rijken met ellende en verwoesting vervuld. Zij, die door dit oordeel
getroffen waren, werden algemeen met angst en afschuw beschouwd; ze waren verstoten van omgang met
hun medemensen, en werden als misdadigers behandeld, die uitgeroeid moesten worden.
Luther was niet blind voor de storm, die over hem zou losbarsten, maar bleef standvastig,
vertrouwende op Christus als zijn hulp en zijn schild. Met het geloof en de moed van een martelaar schreef
hij : “Wat er gebeuren zal, weet ik niet, en wens het ook niet te weten. . . . Waar de slag me ook moge treffen,
ik vrees hem niet. Zelfs geen boomblad valt af zonder de wil van onze Vader. Hoeveel te meer zal Hij zorg
dragen voor ons! Het is een lichte zaak om voor het Woord te sterven, daar dit Woord, dat vlees voor ons
werd, zelf gestorven is. Indien we met Hem sterven, zo zullen we met Hem leven; en, doorstaande wat Hij
voor ons heeft doorgestaan, zullen we komen, waar Hij is, en eeuwig met Hem wezen.”
Toen de pauselike ban Luther bereikte, sprak hij: “Ik veracht hem, en verzet er mij tegen als goddeloos
en vals . . . Het is Christus zelf, die daarin veroordeeld wordt. ... Ik verblijd er mij in, dat ik zoveel moet
90