Het Grote Conflict door Ellen White

Toen de tijding zich te Worms verspreidde, dat Luther voor de Rijksdag zou verschijnen, heerste er
algemene opgewondenheid. Aleander, de pauselike legaat, aan wie de zaak in het biezonder was opgedragen,
was verontrust en woedend. Hij zag in, dat het gevolg noodlottig zijn zou voor de pauselike belangen. Een
onderzoek in te stellen naar iets, waar de paus reeds zijn veroordeling over had uitgesproken, was niet anders
dan het gezag van de regerende opperpriester met verachting behandelen. Bovendien was hij bevreesd, dat
de welsprekende en krachtige argumenten van deze man vele van de prinsen van de zaak van de paus zouden
aftrekken. Daarom trachtte hij Karel op de dringendste wijze te overtuigen, dat Luther niet te Worms moest
verschijnen. Ongeveer om deze tijd werd de bul uitgevaardigd, die Luther vogelvrij verklaarde; en dit feit,
verbonden met hetgeen de afgevaardigde hem voorhield, bracht er de keizer toe, om toe te geven. Hij schreef
aan de keurvorst, dat, indien Luther niet herroepen wilde, hij te Wittenberg moest blijven.
Niet tevreden met deze overwinning, gebruikte Aleander al de macht en geslepenheid, die hem ten
dienste stonden, om Luthers veroordeling te bewerken. Met een volharding, een betere zaak waardig, drong
hij het geval op aan de aandacht van de vorsten, prelaten, en andere leden van de vergadering, de hervormer
beschuldigende van “verleiding, opstand, goddeloosheid, en lastering.” Maar de heftigheid en hartstocht, die
de afgevaardigde aan de dag legde, openbaarde maar al te duidelik, wat geest hem dreef. “Haat en
wraakzucht,” was de algemene opmerking, “zijn zijn beweegredenen, veel meer dan ware godsdienstijver.”
De meerderheid op de Rijksdag was meer dan ooit geneigd, Luthers zaak gunstig te beoordelen.
Met verdubbelde ijver drong Aleander er bij de keizer op aan, dat hij zijn plicht zou doen in het
uitvoeren van de pauselike edikten. Maar onder de Duitse wet kon dit niet gedaan worden zonder de
toestemming van de vorsten, en, ten laatste voor de overlast zwichtende, die de afgevaardigde hem aandeed,
gelastte Karel hem, zijn zaak voor de Rijksdag te leggen. “Het was een roemvolle dag voor de afgezant. De
vergadering was groot, de zaak nog groter. Aleander zou voor Rome pleiten, ... de moeder en het hoofd van
alle kerken.” Hij zou de vorstelike macht van Petrus voor de vergaderde hoofden van de Christenheid
handhaven. “Hij bezat de gave der welsprekendheid, en het gewicht van de gelegenheid bezielde hem. De
Voorzienigheid had het z— beschikt, dat Rome vertegenwoordigd worden en pleiten zou door zijn
bekwaamste spreker, in tegenwoordigheid van de doorluchtigste rechtbank, eer het veroordeeld werd.”1 Met
een enigszins angstig voorgevoel wachtten zij, die de hervormer gunstig gezind waren, het gevolg van
Aleanders toespraak af. De keurvorst van Saksen was er niet bij tegenwoordig, maar op zijn bevel waren er
enige van zijn raadsleden, om aantekeningen te maken van de rede van de afgezant.
Met al de macht der geleerdheid en welsprekenheid zette Aleander er zich toe om de waarheid omver
te werpen. Aan-klacht na aanklacht slingerde hij Luther naar het hoofd, als ware hij een vijand van kerk en
staat, van levenden en doden, van geestelikheid en leken, van raadsvergaderingen en private Christenen. “Er
is genoeg in de dwalingen van Luther,” verklaarde hij, om het verbranden van “honderd duizend ketters te
rechtvaardigen.”
94