Het Grote Conflict door Ellen White

van de Koning der koningen en het toeschouwende heelal, en geen teken van rouw zou zijn blijdschap
logenstraffen.
Terwijl de processie langzaam door de volle straten trok, merkte het volk met verwondering de
onbewolkte vrede en de blijde triomf op, die uit zijn blik en houding spraken. “Hij is,” zeiden ze, “als een,
die in een tempel zit, en over heilige dingen peinst.” Op de brandstapel staande trachtte Berquin enige
woorden tot het volk te richten; maar de monniken, het gevolg hiervan vrezende, begonnen te schreeuwen,
en de soldaten sloegen met hun wapenen tegen elkander, zodat hun rumoer de stem van de martelaar
onhoorbaar maakte. Zo gaf in 1529 de hoogste letterkundige en geestelike macht van het beschaafde Parijs
“aan de bevolking van 1793 het lage voorbeeld van op het schavot de heilige woorden van de stervenden te
smoren.” Berquin werd geworgd, en zijn lichaam door de vlammen verteerd. De tijding van zijn dood
vervulde de vrienden van de Hervorming door geheel Frankrijk met droefenis. Maar zijn voorbeeld was niet
vergeefs. “Wij zijn eveneens bereid,” zeiden de getuigen voor de waarheid, “om de dood blijmoedig
tegemoet te gaan, met onze ogen gericht op het leven, dat te komen staat.”
Gedurende de vervolging te Meaux werden de leraars van het hervormde geloof van hun vrijheid om
te prediken beroofd, en vertrokken naar andere velden. Lefèvre ging na een tijd naar Duitschland. Farel
vertrok naar zijn geboorteplaats in Oostelik Frankrijk, om het licht te verspreiden in het land van zijn
geboorte. De tijding van wat te Meaux was voorgevallen, was daar reeds doorgedrongen, en de waarheid,
die hij met onversaagde ijver predikte, vond toehoorders. Spoedig legden de overheden hem het zwijgen op,
en werd hij uit de stad gebannen. Ofschoon hij niet meer in het openbaar kon werken, trok hij door de vlakten
en dorpen, leerde in private huizen en afgelegen weiden, en vond een schuilplaats in wouden en tussen de
rotsspelonken, die hij in zijn jongensjaren zo druk bezocht had. God bereidde hem voor op nog groter
beproevingen. “De kruisen, vervolgingen, en listige plannen van Satan, waar ik tevoren voor gewaarschuwd
was, ontbraken niet,” zei hij; “ze waren zelfs veel harder, dan ik in mijn eigen kracht zou hebben kunnen
dragen; maar God is mijn Vader; hij heeft mij de nodige kracht toegedeeld, en zal mij die altijd schenken.”
Gelijk in de dagen van de apostelen, was de vervolging “meer tot bevordering van het evangelie
gekomen.” Uit Parijs en Meaux verdreven, “gingen zij, die verstrooid waren, het land door, en verkondigden
het woord.” En z— vond het licht een baan naar vele van de verstgelegen provincieën van Frankrijk. God
bereidde nog meer arbeiders voor, om Zijn zaak uit te breiden. In een van de scholen van Parijs was een
ernstige, stille jongeling, die reeds blijken gaf van een krachtige en onderzoekende geest, en niet minder
gekenmerkt werd door de vlekkeloosheid van zijn leven dan door zijn studieijver en toegewijdheid aan de
godsdienst. Zijn genie en leergierigheid maakten hem spoedig de trots van de hogeschool, en men
vertrouwde te mogen verwachten, dat Johannes Calvijn een van de kundigste en geëerdste verdedigers van
de kerk zou worden. Doch er drong een straal van Goddelik licht zelfs tot binnen de muren van de scholastiek
en het bijgeloof door, waardoor Calvijn zich zag omgeven. Hij hoorde met een rilling van de nieuwe leer,
143