Het Grote Conflict door Ellen White

“Wat mijzelf betreft, ik kan de toestand van de hervormde kerken niet genoeg betreuren, die op
godsdienstig gebied tot een punt gekomen zijn, en voor het tegenwoordige niet verder willen gaan dan de
bewerkers van hun hervorming. De Lutheranen kunnen er niet toe gebracht worden om verder te gaan dan
hetgeen Luther kende; ... en de Calvinisten blijven steken, gelijk gij ziet, waar ze gelaten zijn door die grote
man Gods, die echter nog niet alle dingen inzag. Dit is een betreurenswaardige toestand; want ofschoon ze
in hun tijd brandende en schijnende lichten waren, zijn ze toch niet in de gehele raad Gods ingedrongen;
maar, leefden ze nu, ze zouden even gewillig zijn om verder licht aan te nemen, als ze het waren om dat te
ontvangen, hetwelk hun in het eerst geschonken werd.”
“Gedenkt aan het verbond van uw kerk, waarbij gij zijt overeen gekomen om te wandelen in al de
wegen des Heren, die u bekend zijn gemaakt, of bekend gemaakt zullen worden. Gedenkt aan uw belofte en
uw verbond met God en met elkander, om aan te nemen alle licht en waarheid, die u geopenbaard zullen
worden uit Zijn geschreven Woord; maar ik smeek u, neemt u tevens in acht, wat ge als waarheid ontvangt,
en bepeinst het en vergelijkt het met andere teksten, v——r ge het aanneemt; want het is niet mogelik, dat
de Christelike wereld zo kortelings uit zulk een dichte antichristelike duisternis komen, en er onmiddellik
volmaakte kennis voortbreken zou. “1
Het was het verlangen naar vrijheid van geweten, dat de Pelgrims aanspoorde om de gevaren van de
lange zeereis te trotseren, de moeilikheden en gevaren van de wildernis te verdragen, en onder Gods zegen
op de kusten van Amerika het fondament voor een machtig volk te leggen. Toch, eerlik en godvrezend
schoon ze waren, verstonden de Pelgrims het grote grondbeginsel van godsdienstige verdraagzaamheid nog
niet. De vrijheid, waar ze zoveel voor opofferden, om die voor zichzelven te verzekeren, waren ze niet in
gelijk mate bereid ook aan anderen toe te staan. “Zeer weinigen, zelfs van de voornaamste denkers en
zedemeesters van de zeventiende eeuw, hadden een juiste opvatting van dat grootse beginsel, uitvloeisel van
het Nieuwe Testament, dat God erkent als de enige rechter van het geloof van mensem” De leer, dat God
aan de kerk het recht heeft toevertrouwd om over het geweten te heersen, en ketterij te omschrijven en te
straffen, is een van de diepst gewortelde pauselike dwalingen. Terwijl de hervormers de leer van Rome
verwierpen, waren ze niet volkomen vrij van zijn onverdraagzame geest. De grote duisternis, waarin het
pausdom gedurende de lange eeuwen van zijn regering de gehele Christenheid had gehuld, was zelfs nu nog
niet geheel en al verdwenen. Een van de eerste predikanten in de kolonie aan de Massachusetts Haai sprak:
“Het was verdraagzaamheid, die de wereld antichristelik maakte; en de kerk heeft nooit schade geleden door
het bestraffen van ketters.” De kolonisten namen de regel aan, dat alleen de leden van de kerk stem zouden
hebben in de burgerlike regering. Er werd een soort van staatskerk gevormd ; van al het volk werd een
bijdrage tot onderhoud van de geestelikheid geëist, en de magistraten kregen last om ketterij te onderdrukken.
Aldus kwam de burgerlike macht in handen van de kerk. Het duurde niet lang, voordat deze maatregelen tot
het onvermijdelik gevolg ervan leidden,— namelik vervolging.
193