Het Grote Conflict door Ellen White

de inval bestuurde, zijn verschrikte en verwarde macht weder te verzamelen. Niettegenstaande zijn uiterste
pogingen werd hijzelf in de stroom van de vluchtelingen medegevoerd. De nederlaag was volkomen, en
weder viel er een ontzaglike buit de overwinnaars in handen.
Zo vluchtte ten tweeden male een groot leger, uitgezonden door de machtigste volken van Europa,
een grote bende moedige, krijgshaftige mannen, geleerd en uitgerust ten strijde, zonder dat er een slag
geslagen was, voor de verdedigers van een klein en tot hiertoe zwak volk. Hier was een openbaring van
Goddelike macht. De indringers werden geslagen door bovennatuurlike angst. Hij, die Farao’s heir in de
Rode Zee deed omkomen, die de legers van de Midianieten voor Gideon en zijn drie honderd deed vluchten,
die in één nacht de legerscharen van de trotse Assyriër vernietigde, had wederom Zijn hand uitgestrekt om
de macht van de onderdrukker te fnuiken. “Aldaar zijn ze met vervaardheid vervaard geworden, waar geen
vervaardheid was: want God heeft de beenderen des- genen, die u belegerde, verstrooid: gij hebt hen
beschaamd gemaakt, want God heeft hen verworpen.”
De pauselike leiders, er aan wanhopende om door geweld te overwinnen, namen ten laatste de
toevlucht tot staatslist. Er werd een overeenkomst getroffen, waarbij aan de Bohemers ogenschijnlik vrijheid
van geweten werd toegestaan, doch die hen in werkelikheid verraderlik onder de macht van Rome bracht.
De Bohemers hadden vier punten als vredesvoorwaarden met Rome gesteld: Vrije verkondiging van de
Bijbel; het recht voor de gehele gemeente op het brood zowel als de wijn bij het avondmaal, en het gebruik
van de moedertaal bij de godsdienstoefening; uitsluiting van de geestelikheid van alle wereldse posten en
gezag; en, in geval van wangedrag,
jurisdiktie van de burgerlike hoven zowel over de geestelik- heid als over de leken. De pauselike overheden
“kwamen ten laatste overeen om de vier artikelen van de Hussieten aan te nemen, doch het recht van ze uit
te leggen, dat is, de ware bedoeling ervan vast te stellen, zou bij. het koncilie berusten,— met andere woorden,
bij de paus en de keizer.” Op deze grondslag werd er een verdrag gesloten, en Rome won door huichelarij
en bedrog, wat het door strijd niet had kunnen verkrijgen; want door zijn eigen uitlegging te geven aan de
artikelen van de Hussieten, zowel als aan de Bijbel, kon het de betekenis ervan z— verdraaien, dat het zijn
eigen doeleinden bereikte.
Een grote klasse van mensen in Bohemen weigerde in het verdrag toe te stemmen, daar ze inzagen,
dat ze hun vrijheid zouden verliezen. Het gevolg was scheuring en verdeeldheid, die tot strijd en
bloedvergieten onder henzelven leidden. In deze strijd viel de edele Procopius, en de vrijheid van Bohemen
ging te gronde. Sigismund, de verrader van Huss en Jérome, werd nu koning van Bohemen, en zijn eed om
de rechten van de Bohemers te handhaven niet achtende, begon hij het pauselike gezag in te voeren. Maar
hij plukte weinig vruchten van zijn onderdanigheid aan Rome. Twintig jaren lang was zijn leven vol moeite
en gevaren geweest. Zijn legers waren versmolten en zijn schatten verteerd door een lange en vruchteloze
strijd; en nu stierf hij na één jaar geregeerd te hebben, zijn koninkrijk in zulk een toestand achterlatende, dat
74