22.07.2013 Aufrufe

Das Edictum Perpetuum / Otto Lenel

Das Edictum Perpetuum / Otto Lenel

Das Edictum Perpetuum / Otto Lenel

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

364<br />

Tit. XXVI. § 169<br />

Ulp. 50 h. t. 1 pr.:<br />

Praetor ... eorum calliditati occurrit, qui omissa causa testamenti<br />

ab intestato hereditatem partemue eius possident ad hoc, ut eos<br />

circumueniant, quibus quid ex iudicio defuncti deberi potuit, si non<br />

ab intestato possideretur hereditas, et in eos actionem pollicetur.<br />

Der Wortlaut des Edikts läßt sich aus Ulpians Kommentar mit ziemlicher<br />

Sicherheit rekonstruieren:<br />

Si quis omissa causa testamenti" ab intestato hereditatem partemue<br />

eius possidebit 2 doloue malo fecerit, quo minus possideret, 3 causa<br />

cognita 4 de legatis perinde actionem dabo atque si hereditatem ex<br />

testamento adisset.5<br />

Vgl. auch (29. i) 17 § 3.<br />

Rudorf f, EP § 172, konstruiert zu diesem Edikt zwei Formeln, die<br />

eine in factum concepta berechnet auf den Fall, wo der Beklagte das Vorhandensein<br />

der ediktalen Klagvoraussetzungen, die andere ficticia berechnet<br />

auf den Fall, wo er die Rechtsbeständigkeit des Legats bestreitet. Zu<br />

dieser Unterscheidung geben nicht nur die Kommentare keinen Grund,<br />

.sondern sie verbietet sich schon durch die einfache Erwägung, daß der<br />

Prätor die actio nur causa cognita gewährt, das Vorhandensein der ediktalen<br />

Klagvoraussetzungen also selber konstatiert. 6 Nach den Quellen gab es<br />

nur eine und zwar fiktizische Formel, mit der Fiktion „si hereditatem ex<br />

testamento adisset " 7 oder vielleicht „si testamenti causa omissa non fuisset".8<br />

Utilis actio: h. t. 4 pr. § 1, 1 o pr.<br />

§ 169. QUORUM TESTAMENTA NE APERIANTUR9<br />

Ulp. 5 o, I° Paul. 46, 1/ Gai. 17.12<br />

Ulp. 50 h. t. 3 § 18:<br />

Quod ad causam testamenti pertinens relictum erit ab eo qui occisus<br />

esse dicetur, id ne quis sciens dolo malo aperiendum recitandum<br />

describendumque curet, =3 edicto cauetur, priusquam de ea familia<br />

quaestio ex senatus consulto häbita suppliciumque de noxiis sumptum<br />

fuerit.<br />

Ulp. so h. t. 3 § 29:<br />

Non tantum ex testamento sed etiam ab intestato hereditas ad hoc<br />

Ulp. 5 ō h. t. 1 § 1-8.<br />

2 Ulp. 5o h. t. 1 § 9, Gai. 17 h. t. 13, Gai.<br />

-de test. 2 h. t. 14.<br />

3 Ulp. so h. t. 1§ io-ult., 4 pr. § 1. Fr. 4<br />

2. 3, fr. 6 pr.-§ 2 h. t. enthalten zusätzliche<br />

Erörterungen. Zu dolo malo vgl. Gai. de<br />

test. z (50. 17) 55.<br />

4 Ulp. 5o h. t. 6 § 3-7.<br />

5 Ulp. 5o h. t. 6 § 8-ult., 8, 10, 12. Vgl.<br />

Ulp. 5o h. t. 1 § to, Gai. 2 de test. eod. 18 pr.,<br />

.Gai. 17 eod. 19, Paul. 6o eod. 24 § 1.<br />

6 Auch das „litis contestatae tempus spectari<br />

debet" in fr. 6 § 6 h. t. kann dem Zusammenhang<br />

nach nur auf das officium praetoris<br />

bezogen werden.<br />

7 h. t. I § 10, 18 pr., 19, 24 § 1.<br />

8 h. t. 22 pr.<br />

9 D. ( 29. 5), C. (6. 35)• f cf. h. t. 3§ i3 f.<br />

i° h. t. 1 3, 5, 24, (48. 18) 3, (50. 16) 197<br />

II h. t. 6, 8.<br />

IZ .h. t. 9, 25.<br />

^3 Ulp. 5o h. t. 3 § 19-28.

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!