22.07.2013 Aufrufe

Das Edictum Perpetuum / Otto Lenel

Das Edictum Perpetuum / Otto Lenel

Das Edictum Perpetuum / Otto Lenel

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.

YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.

Tit. VI. § 16<br />

§ 16. QUI NISI PRO CERTIS PERSONIS NE POSTULENT<br />

Dieser Abschnitt zerfiel in zwei Edikte. <strong>Das</strong> erste schärfte summarisch<br />

die auf Gesetz oder gesetzesgleicher Vorschrift beruhenden Postulationsverbote<br />

ein, Ulp. 6 h. t. 1 § 8:<br />

Alt praetor: Qm LEGE PLEBIS SCITO SENATUS CONSULTO EDICTO DECRETO PRIN-<br />

CIPUM NISI PRO CERTIS PERSONIS POSTULARE PROHIBENTUR, HI PRO ALIO, QUAM<br />

PRO QUO LICEBIT, IN IURE APUD ME NE POSTULENT.<br />

<strong>Das</strong> zweite Edikt enthielt die hierhergehörigen p r ä t o r i s c h e n Postulationsverbote.<br />

<strong>Das</strong>selbe ist, wie ich an anderm Orte' nachgewiesen habe, von<br />

den Justinianischen Kompilatoren auseinandergerissen und interpoliert worden.<br />

Aus dem Verzeichnis der von der Postulation ausgeschlossenen<br />

Personen, soweit es noch praktisch war, machten sie fr. 1 de his qui<br />

notantur inf. (3. 2), indem sie jenem Verzeichnis die Worte „infamia notatur"<br />

und dem Ganzen die unmögliche Inskription „Iulianus libro primo<br />

ad edictum" vorsetzten. Den authentischen Abschluß des Edikts aber<br />

haben sie in fr. I § 9 und I1 (3. I) gleichwohl getreulich überliefert. Die<br />

Fälschung, einmal aufgedeckt, ist zweifellos und handgreiflich; 2 ich komme<br />

daher hier nicht weiter darauf zurück. <strong>Das</strong> Edikt lautete (soweit die<br />

Kategorien der Postulationsunfähigen in fr. I de his qui not. aufgenommen<br />

sind) folgendermaßen:3<br />

QUI AB EXERCITU IGNOMINIAE CAUSA AB IMPERATORE EOUE, cm DE EA RE<br />

STATUENDI POTESTAS FUERIT, DIMISSUS ERIT: 4 QUI ARTIS LUDICRAE PRO-<br />

NUNTIANDIUE CAUSA IN SCAENAM PRODIERIT: 5 QUI LENOCINIUM FECERIT:6<br />

QUI IN IUDICIO PUBLICO CALUMNIAE PRAEUARICATIONISUE CAUSA QUID FECISSE<br />

IUDICATUS ERIT: 7 QUI FURTI, UI BONORUM RAPTORUM, INIURIARUM, DE DOLO<br />

MALO ET FRAUDE SUO NOMINE 8 DAMNATUS PACTUSUE ERIT: 9 QUI PRO<br />

SOCIO, TUTELAE, MANDATI, DEPOSITI SUO NOMINE [NON CONTRARIO IUDICIO]'o<br />

SZ 2, 56f.<br />

2 Vgl. jetzt auch die neuere Lesung des<br />

cod. Veron. zu Gai. IV, 182, wodurch die<br />

obige Deduktion ihre äußere Bestätigung<br />

gefunden hat. Sie lautet mit Krügers Ergänzungen:<br />

nec tarnen ulla parte edicti id<br />

ipsum nominatim exprimitur, ut aliquis ignominiosus<br />

sit usw. Steht auch nicht jedes<br />

einzelne Wort fest, so ist doch dem Sinne<br />

nach zweifellos richtig ergänzt. Die Textrekonstruktion<br />

Karlowas (RG I, 762) schaltet<br />

nicht nur allzu frei mit dem Manuskript,<br />

sondern scheitert auch an einer andern<br />

Klippe: sie setzt voraus, daß der Prätor<br />

unter dem Titel de cognitoribus et procuratoribus<br />

(unten § 25, 26) auf den Infamenkatalog<br />

des Edikts de postulando zurückverwiesen<br />

habe, was nachweisbar nicht der<br />

Fall war. Gegen K a r l o w a, liter. Zentralbl.<br />

77<br />

1884 nr. 15 vgl. W l a s s ak, Grünh. Z. 12,<br />

259. Keine Förderung gewährtGreenidge,<br />

Infamia (Oxf. -1894) i 13f.<br />

3 <strong>Lenel</strong>, a.a.O. 61.<br />

4 Ulp. 6 (3. 2) 2 pr.-§ 4.<br />

5 Ulp. 6 eod. 2 § 5, 4 pr. § 1, Gai. 1 eod. 3.<br />

6 Ulp. 6 eod. 4 § 2. 3, 24.<br />

7 Ulp. 6 eod. 4 § 4„(47. 15) I.<br />

8 Paul. 5 (3. 2) 14.<br />

9 Ulp. 6 eod. 4 .§ 55 6 pr. -§ 4, (49 . 1 4) 4<br />

ict. Paul. 5 (3 . 2 ) 5; C. (2. II [12]) 18, Gai.<br />

IV, 182. Cf. tab. Heracl. IM. Hoff., tab.<br />

Atestin. lin. 3ff., auct. ad Herenn. IV, 27<br />

§37•<br />

1° Die Worte „non contrario iudicio"<br />

dürften (wie in § 2 I. [4. 16] ict. Gai. IV, 182)<br />

interpoliert sein, vgl. Alibrandi, opp. I,<br />

4o7ff, Appleton, rev. gen. du dr. 1900,<br />

223. Ob der contrario iudicio damnatus nach

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!