ovde - vera znanje mir

odgovornost prema prošlim i budućim generacijama, i želju za očuvanjem kontinuiteta.
Aktivnost članova različita je i s obzirom na polnu strukturu. Iako su precizni podaci o
broju članova ženskog i muškog pola bili nedostupni, danas je aktivnost žena unutar zajednice
daleko veća nego aktivnost muškaraca. Pripadnice ženskog pola prisutne su u svim sekcijama
a aktivnost im je najveća u sekcijama za socijalno staranje i kulturne delatnosti.
ZAKLJUČAK
Jevrejska opština u Novom Sadu je pre drugog svetskog rata brojala 4.300 članova, dok je
Novi Sad imao 60.000 stanovnika. Danas je broj članova zajednice 624, a broj stanovnika grada
je porastao na 300.000.
Broj Jevreja u Novom Sadu je višestruko manji iako se broj stanovnika povećava, a
pitanje opstanka ovog naroda na prostorima Vojvodine može se podvesti pod pitanje o verskim i
etničkim manjinama, kao i o toleranciji tj. netoleranciji koja (ne) ugrožava slobodu manjina.
Vojvodina kao multietničko i multikonfesionalno područje neguje mnoštvo različitih
kulturnih, verskih, jezičkih i etničkih zajednica, a istorija je doprinela da je vremenom dolazilo do
ukrštanja kako srodnih tako i različitih kultura, stvarajući jedan poseban oblik obrazaca
mišljenja i ponašanja, svojstven podneblju u kojem je nastao.
Može se pretpostaviti, tako, da je upravo jedan od razloga malog broja Jevreja u Novom
Sadu – asimilacija i preuzimanje kulturnih obrazaca susednih etničkih grupa. Ovom zaključku
ide u prilog podatak da je u Novom Sadu malo jevrejskih porodica koje se pridržavaju “košer”
ishrane, i ortodoksne orijentacije. Na ovaj način preuzimaju novi identitet – identitet
Vojvođanina.
Druga pretpostavka proizlazi iz činjenice da je u Drugom svetskom ratu stradalo preko
3.000 novosadskih Jevreja, a to će najupadljivije odraziti na buduću reproduktivnu funkciju
zajednice. Najviše žrtava je bilo upravo među muškom populacijom, te je broj nepotpunih
porodica bez jednog roditelja, bio veći od onih očuvanih, a ratni uslovi će doprineti da se
sklope novi brakovi sa pripadnicima drugih etničkih, verskih i kulturnih grupa.
Treća okolnost koja bi se mogla uzeti u obzir, odnosi se na migracije Jevreja. Iseljavanja Jevreja
bilo je najviše tokom prošlog veka, a iseljavanje je najčeće usmereno ka Izraelu i ekonomski
razvijenijim zemljama – Engleskoj i Americi.
Društveno–politička situacija u našoj zemlji, ratna psihoza i ekonomska nestabilnost
najviše su uticali na prostornu pokretljivost članova jevrejske zajednice, a sporadični ekscesi u
ovom delu Evrope potpiruju antisemitizam i strah od ponovnog stradanja.
Jevrejska opština i dalje postoji u Novom Sadu, a to je dovoljan dokaz i pokazatelj da su
Jevreji i dalje ravnopravni stanovnici grada, i da su uvažavani kao etnička i verska zajednica.
Postojanje kolektivne organizovanosti je danas najzaslužnije za rad Opštine, a biti Jevrejin u
Novom Sadu podrazumeva i specifičan stav pojedinca, kako prema okolini tako i prema sebi
samom. Identitet Jevreja se izgradio i oblikovao prvenstveno kroz svest pojedinca o svom
poreklu, pripadnosti i poštovanju onoga što je sačuvano kroz tradiciju i običaje.
Religija i kultura su naviše imale uticaja na očuvanje obrazaca mišljenja i ponašanja, iako se
danas sama vera i negovanje običaja nije zadržalo u svom ortodoksnom obliku.
Odnos broja stanovnika Novog Sada i broja članova Jevrejske opštine 14
godine broj stanovnika N.S br.član. opštine %
1693. 1 000 3 0,3
1719. 2 763 13 0,4
1748. 4 620 100 2,16
1781. 5 619 174 3,09
1816. 16 311 360 2,20