Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

ezsilność nie chciał brać miasta przemocą. Miał bowiem takie
polecenie z Lacedemonu. Lacedemończykom zaś szło o to, Ŝeby
w razie dojścia do pokoju z Ateńczykami i przyjęcia warunku,
Ŝe obie strony mają sobie wzajemnie wydać zdobycze wojenne,
nie trzeba było oddawać Piątej jako miasta, które dobrowolnie
przeszło na stronę peloponeską. Wysyła więc dowódca lacede
moński herolda z oznajmieniem, Ŝe jeśli Platejczycy chcą
z własnej woli oddać miasto i przyjąć wyrok sędziów lacedemońskich,
to ukarani zostaną winni, a wbrew prawu nikomu
nic złego się nie stanie. Tak oświadczył herold. Platejczycy zaś,
będąc juŜ u kresu sił, poddali miasto. Zanim przybyło pięciu
sędziów z Lacedemonu, Peloponezyjczycy przez kilka dni zaopatrywali
Platejczyków w Ŝywność. Po przybyciu sędziów nie
wniesiono formalnego oskarŜenia przeciw nikomu, sędziowie
wzywali Platejczyków i pytali jedynie o to, czy w obecnej wojnie
wyświadczyli jaką przysługę Lacedemończykom i ich sprzy
mierzeńcom. Platejczycy chcieli szerzej na to odpowiedzieć
i wyznaczyli do tego celu Astymacha, syna Azopolaosa, i Lakona,
syna Ajejmnestosa, proksenosa lacedemońskiego. Ci zaś wystąpiwszy
przemówili w ten sposób:
»Lacedemończycy! Poddaliśmy miasto zaufawszy waszemu
słowu i nie przypuszczając, Ŝe proces będzie w ten sposób prowadzony.
Spodziewaliśmy się, Ŝe zostaną zachowane formy
prawne. Zgodziliśmy się stanąć przed waszymi, a nie Ŝadnymi
innymi sędziami w przekonaniu, Ŝe wy właśnie wydacie naj
sprawiedliwszy wyrok. Teraz jednak lękamy się, Ŝeśmy się
w obu wypadkach pomylili, gdyŜ, jak podejrzewamy, idzie tu
o nasze Ŝycie, a postępowanie wasze nie wydaje się bezstronne.
Nie ma Ŝadnego wyraźnego oskarŜenia, na które moŜna by odpowiedzieć.
Dlatego teŜ prosiliśmy o moŜność przemawiania.
Pytanie wasze jest krótkie i nie moŜna na nie dać odpowiedzi
prawdziwej bez szkody dla siebie ani teŜ nieprawdziwej, gdyŜ
nieprawdę łatwo moŜna udowodnić. Ze wszystkich stron osaczeni,
znajdujemy się w przymusowym połoŜeniu. Dlatego teŜ
wydaje się nam bezpieczniej zaryzykować i przemówić: bo gdybyśmy
milczeli w tych warunkach, moŜna by nam postawić za-