Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

przygotowaniu jak obecnie, gdyŜ idąc w bój przeciwko najpotęŜniejszemu
państwu sami równieŜ wyprawiamy się z niezwykle
silną i doskonałą armią. Godzi się więc, Ŝebyśmy nie
okazali się gorszymi od ojców naszych i od naszej własnej sławy,
jaką posiadamy. Patrzy na nas cała Hellada, poruszona
naszą wyprawą, nienawidząc Ateńczyków i Ŝycząc nam osiągnięcia
naszych zamiarów. Zachowajmy więc ostroŜność w marszu,
chociaŜby się komuś zdawało, Ŝe wobec naszej liczebnej
przewagi nieprzyjaciel nie ośmieli się wystąpić do walki z nami;
zarówno dowódca kaŜdego kontyngentu jak prości Ŝołnierze
winni być zawsze na to przygotowani, Ŝe mogą się znaleźć
w niebezpieczeństwie. Niepewne są bowiem losy wojen, a ataki
najczęściej przychodzą nagle, wywołane gorącym pragnieniem
walki. Niejednokrotnie mniejsze armie dzięki czujności
odnosiły zwycięstwo nad przewaŜającym przeciwnikiem, który
lekcewaŜąc sobie nieprzyjaciela nie był przygotowany do walki.
Będąc w kraju nieprzyjacielskim trzeba zawsze iść naprzód
z sercem pełnym odwagi, zachowując jednak jak największą
ostroŜność. W ten sposób Ŝołnierz będzie szedł śmiało naprzód,
a w razie ataku nieprzyjacielskiego będzie się czuł pewnie.
My zaś nie mamy do czynienia z państwem bezbronnym, ale
przeciwnie — z państwem świetnie przygotowanym; trzeba
się więc powaŜnie z tym liczyć, Ŝe staną z nami do walki, kiedy
zobaczą, Ŝe pustoszymy ich kraj. Teraz są spokojni, poniewaŜ
nas jeszcze tam nie ma. KaŜdy, kto na własne oczy widzi szybką
i nie oczekiwaną przez siebie klęskę, wpada w gniew i nie kierując
się rozumem działa pod wpływem uniesienia. Jest rzeczą
prawdopodobną, Ŝe Ateńczycy prędzej niŜ ktokolwiek inny tak
postąpią; uwaŜają bowiem, Ŝe to raczej im przystoi panować
nad innymi, najeŜdŜać i pustoszyć cudze ziemie, niŜ patrzeć na
niszczenie własnego kraju. Pamiętajcie więc, Ŝe ruszamy przeciw
tak potęŜnemu państwu i Ŝe zaleŜnie od wyniku naszej
wyprawy przyniesiemy sławę lub hańbę sobie samym i naszym
przodkom; idźcie, dokąd was prowadzą dowódcy, utrzymując
ponad wszystko porządek i czujność i szybko wykonując
rozkazy. Najpiękniejsza rzecz i zarazem najbardziej zapewnia-