Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

się na to godzą, nie wypada przeciw nim od razu występować,
tak jak się występuje przeciw dopuszczającemu się bezprawia.
Równocześnie przygotowujcie się do wojny. To będzie decyzja
najlepsza i dla przeciwników najgroźniejsza.« W ten sposób
przemówił Archidamos; Steneladas zaś, który był wówczas jednym
z eforów *, wystąpił na końcu i takie wygłosił przemówienie
do Lacedemończyków:
»Długich mów Ateńczyków nie rozumiem; nachwaliwszy
się bowiem co niemiara wcale nie zaprzeczyli, Ŝe krzywdzą naszych
sprzymierzeńców i Peloponez. PrzecieŜ, jeŜeli wówczas
w czasie wojen perskich byli dobrzy, a obecnie w stosunku do
nas są źli, to godni są podwójnej kary za to, Ŝe z dobrych stali
się złymi. My zaś i wtedy, i teraz stale jesteśmy jednakowi; jeśli
będziemy mądrzy, nie będziemy się przyglądać obojętnie krzywdzie
naszych sprzymierzeńców i nie będziemy zwlekać z pomocą,
poniewaŜ i Ateńczycy nie zwlekali z krzywdą. Inni mają
moc pieniędzy, okręty i konie, my zaś mamy dobrych sprzymierzeńców,
których nie wolno wydać na łup Ateńczykom; nie
wolno teŜ sprawy rozstrzygać drogą procesów i przemówień,
bo nie słowami skrzywdzeni zostali nasi sprzymierzeńcy. Trzeba
przyjść z pomocą szybko i ze wszystkich sił. I niechaj nikt
nie poucza, Ŝe nam, krzywdzonym, wypada się zastanawiać:
raczej ci, którzy mają zamiar wyrządzić krzywdę, powinni się
długo nad tym zastanowić. Uchwalcie więc, Lacedemończycy —
zgodnie z honorem Sparty — wojnę i nie dopuśćcie do wzrostu
Ateńczyków. Nie zdradzajmy naszych sprzymierzeńców, lecz
z pomocą boŜą ruszajmy przeciw krzywdzicielom.«
Tak powiedziawszy poddał jako efor sprawę pod głosowanie
na zgromadzeniu Lacedemończyków. Oświadczył jednak — Lacedemończycy
głosują bowiem przez wzniesienie okrzyku,
a nie za pomocą kamyczków — Ŝe nie moŜe rozróŜnić, który
okrzyk był silniejszy; chcąc zaś przez jawne głosowanie zachęcić
ich do opowiedzenia się za wojną oświadczył: — Lacedemończycy,
komu z was się wydaje, Ŝe pokój został zerwany
i Ateńczycy dopuszczają się bezprawia, niech przejdzie na tę