Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

zwycięzcy zawładnęli wrakami okrętów, a zabrawszy zwłoki
poległych odpłynęli ku miastu i postawili pomnik zwycięstwa.
Ateńczykom zaś przybitym ogromem nieszczęścia nie przyszło
nawet na myśl prosić o wydanie zwłok poległych i szczątków
okrętów; chcieli ujść natychmiast, jeszcze tej samej nocy.
JednakŜe Demostenes przyszedł do Nikiasa z projektem, Ŝeby
obsadzić okręty, które im jeszcze zostały, i spróbować z brzaskiem
dnia wywalczyć sobie drogę; twierdził, Ŝe mają więcej
zdatnych do Ŝeglugi okrętów niŜ nieprzyjaciel, gdyŜ Ateńczykom
pozostało jeszcze około sześćdziesięciu okrętów, a nieprzyjaciołom
mniej niŜ pięćdziesiąt. Nikias zgadzał się na ten projekt,
kiedy jednak przyszło do obsadzania okrętów załogą,
zdemoralizowani klęską marynarze uwaŜając, Ŝe nie potrafiliby
juŜ odnieść zwycięstwa, nie chcieli wsiąść na okręty. Zdecydowano
się tedy na odwrót drogą lądową.
Syrakuzańczyk Hermokrates przejrzał plan ateński. Uświadomił
sobie, Ŝe byłoby dla nich rzeczą niebezpieczną, gdyby
tak wielka maszerująca lądem armia usadowiła się gdzieś na
Sycylii i zechciała nadal prowadzić wojnę. Udał się więc
do dowódców i przekonywał ich, Ŝe nie moŜna dopuścić do nocnego
wymarszu Ateńczyków; twierdził, Ŝe wszyscy Syrakuzańczycy
i sprzymierzeńcy powinni odciąć drogi i obsadzić zawczasu
wąwozy; dowódcy przekonani przez Hermokratesa obawiali
się jednak, Ŝe trudno będzie nakłonić do tego ludzi, którzy uradowani
wielkim zwycięstwem właśnie wypoczywali; był to dzień
świąteczny i składano ofiary na cześć Heraklesa. Twierdzili,
Ŝe lud, uradowany zwycięstwem, zaczął przy święcie pić i nic
nie zdoła go nakłonić, by chwycił za oręŜ i wyruszył z miasta.
Hermokrates nie mogąc im narzucić swego planu, który uwaŜali
za niewykonalny, uŜył następującego podstępu. W obawie, Ŝeby
Ateńczycy nie zdąŜyli się wymknąć bez przeszkód i nie
przeszli w nocy najtrudniejszego odcinka drogi, pod osłoną
jazdy wysyła o zmierzchu swych towarzyszy pod obóz ateński;
ci dotarłszy na odległość, z której moŜna ich było usłyszeć,
wezwali do siebie ludzi z obozu, podając się za zwolenników
ateńskich, Istotnie miał Nikias w Syrakuzach ludzi, którzy