Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

którzy przybyli z Lacedemonu, Ramfias, Melezyppos i Hagezander,
nie wspominali juŜ o poprzednich zarzutach, lecz oświadczyli
jedynie, Ŝe Lacedemończycy pragną pokoju i pokój ten
jest moŜliwy, jeśli Ateńczycy dadzą autonomią Hellenom. Wówczas
Ateńczycy zwoławszy zebranie rozpocząli obrady; postanowili
dać ostateczną odpowiedź po naradzeniu sią nad całokształtem
sprawy. Wielu mówców wypowiadało rozmaite
poglądy: jedni, Ŝe trzeba wojną rozpocząć, inni, Ŝe naleŜy cofnąć
uchwałą odnoszącą się do Megaryjczyków, Ŝeby nie stała na
przeszkodzie do zachowania pokoju; Perykles zaś, syn Ksantypposa,
mąŜ wówczas pierwszy wśród Ateńczyków i najpotęŜniejszy
w słowie i w czynie, w ten sposób doradzał:
»Ateńczycy! Zawsze jestem tego zdania, Ŝe nie naleŜy ustępować
Peloponezyjczykom, chociaŜ wiem, Ŝe tego samego zapału,
z jakim dają się ludzie nakłonić do wojny, nie zachowują
potem podczas działań, lecz zmieniają zapatrywania zaleŜnie
od wypadków wojennych. Widzę, Ŝe i obecnie muszę powtórzyć
tą samą radę. Domagam się jednak, Ŝeby ci spośród was,
którzy się dadzą przeze mnie przekonać, takŜe w wypadku niepowodzeń
wyraźnie podtrzymywali wspólne postanowienia,
inaczej w razie powodzenia nie mają prawa przypisywać sobie
współudziału w słusznej decyzji. Zdarza się bowiem, Ŝe bieg
wypadków jest nie mniej nieobliczalny od zamierzeń ludzkich.
Dlatego to zwykle obwiniamy los, jeśli coś wypadnie nie według
naszych obliczeń. Lacedemończycy zawsze jawnie przeciw
nam występowali, a dziś dają tego dowód najoczywistszy. ChociaŜ
bowiem było powiedziane, Ŝe obie strony mają swe wzajemne
pretensje załatwiać na drodze polubownej oraz zachować
swój stan posiadania, sami nie zaproponowali nam nigdy
sądu rozjemczego, a kiedy my proponujemy, nie przyjmują naszej
propozycji; chcą pretensji swych dochodzić raczej wojną
niŜ prawem i juŜ nie z pretensjami, lecz z rozkazami przychodzą.
śądają, byśmy odstąpili od Potidai, nadali autonomię
Ajginie i cofnęli uchwałę w stosunku do Megary; ci zaś ostatni
posłowie kaŜą nam nadawać autonomią Hellenom. I niechaj nikt
z was nie sądzi, Ŝe wojnę będzie prowadził o rzecz małej wagi,