Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

idzie o Pauzaniasa, to ten jego czyn zawsze uchodził za przewinienie,
w obecnej zaś sytuacji wydawał się tym bardziej
zgodny z jego wyzywającym postępowaniem. Mówiono takŜe,
Ŝe się porozumiewa z helotami, i w istocie tak było. Przyrzekał
im bowiem wolność i prawa polityczne, jeśli tylko
wezmą razem z nim udział w powstaniu i pomogą mu w przeprowadzeniu
wszystkich zamierzeń. Ale mimo to Lacedemończycy
nie uwierzyli donosicielom spośród helotów i nie uznali
za stosowne przedsięwziąć przeciw Pauzaniasowi ostrzejszych
kroków; zgodnie bowiem z tradycją unikają lekkomyślnych
podejrzeń w stosunku do Spartiaty, aŜeby nie podejmować
Ŝadnej nieodwołalnej decyzji bez niezbitych dowodów. W końcu
zdradził go podobno pewien Argilijczyk, dawny jego
ulubieniec, człowiek niezwykle mu wierny, który miał ostatni
jego list przewieźć do Artabadzosa. ZauwaŜywszy bowiem, Ŝe
Ŝaden z poprzednio wysłanych przez Pauzaniasa posłów nie
wrócił, zląkł się i otworzył list. Uprzednio podrobił pieczęć,
Ŝeby się nie zdradzić, w razie gdyby podejrzenia były nieuzasadnione
lub gdyby Pauzanias zaŜądał z powrotem listu,
aby w nim coś zmienić. W liście znalazł potwierdzenie swych
podejrzeń, mianowicie adnotację, Ŝe doręczyciela naleŜy
zgładzić.
Kiedy pokazał ten list eforom, wątpliwości ich zaczęły się
rozwiewać, jednakŜe chcieli na własne uszy usłyszeć przyznanie
się Pauzaniasa. Argilijczyk więc udał się z ich polecenia
do Tajnaron jako proszący o opiekę i zamieszkał tam w chatce,
która w środku była przedzielona ścianką; za tą ścianką ukryło
się kilku eforów. Kiedy Pauzanias przybył i wypytywał Argi-
Jijczyka o przyczynę jego ucieczki, eforowie wszystko najdokładniej
słyszeli. Słyszeli, jak Argilijczyk robił wyrzuty Pauzaniasowi
o to, co napisał o nim w liście; jak wszystko szczegółowo
opowiadał i twierdził, Ŝe chociaŜ słuŜąc Pauzaniasowi
nigdy go nie zawiódł podczas układów z królem, mimo to został
na równi z innymi sługami uznany za zasługującego na
śmierć; słyszeli dalej, jak Pauzanias wszystkiemu potakiwał i jak
prosił sługę, Ŝeby się nie gniewał o to, co zaszło; jak mu zaręczał,