Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

nimi na baczności; ci zaś, którzy mieszkają raczej w głębi lądu
i daleko od szlaków handlowych, niech wiedzą, Ŝe jeŜeli nie
pomogą miastom nadmorskim, będą mieli wielkie trudności
z wywozem swych płodów i z przywozem tych towarów, które
drogą morską przychodzą. Niechaj teŜ nie sądzą, Ŝe to, o czym
się obecnie tutaj mówi, nic ich nie obchodzi, bo jeśli oddadzą
wybrzeŜe na łup nieprzyjaciela, niebezpieczeństwo niebawem
zbliŜy się do nich. Niniejsze obrady mają dla nich tę samą
wagę, co dla innych. Dlatego nie powinni się wahać, lecz wybrać
wojnę zamiast pokoju. Ludzie rozumni bowiem zachowują
spokój, o ile nie są krzywdzeni, lecz ludzie dzielni, jeśli doznają
krzywdy, odrzucają pokój i podejmują wojnę; kończą ją w korzystnych
warunkach i nie upajają się powodzeniem wojennym,
ale i nie ulegają rozkoszy wygodnego pokoju i nie dają
się krzywdzić. Kto bowiem dla wygody nie decyduje się bardzo
szybko — jeśli zachowa się biernie — moŜe być pozbawiony
owej przyjemności wygodnego Ŝycia, dla której właśnie waha
się z decyzją; kto zaś wpada w butę z powodu powodzenia
wojennego, nie pojmuje, Ŝe daje się unieść zawodnej pewności
siebie. Wiele bowiem źle obmyślonych planów zostało uwieńczonych
powodzeniem, poniewaŜ przeciwnik jeszcze mniej był
przewidujący; wielokrotnie plany dobrze obmyślane kończyły
się haniebną poraŜką. Nikt nie przeprowadza swych planów
z taką samą pewnością siebie, z jaką je obmyśla; decyzje nasze
bowiem podejmujemy pełni zaufania we własne siły, w czyn
zaś wprowadzamy je z lękiem.
»My zaś obecnie postanawiamy wojnę dlatego, Ŝe jesteśmy
krzywdzeni i Ŝe mamy dostateczną ilość zarzutów przeciw Ateń
czykom, a kiedy pomścimy się na nich, zakończymy ją. Z wielu
powodów jest rzeczą prawdopodobną, Ŝe wygramy. Przede
wszystkim dlatego, Ŝe górujemy nad Ateńczykami liczbą i doświadczeniem
wojennym, następnie dlatego, Ŝe wszyscy na
równi posłuszni jesteśmy rozkazom. Flotę, główną siłę Aten,
zbudujemy sobie z naszych własnych zasobów i ze skarbów
znajdujących się w Delfach i Olimpii; zaciągnąwszy bowiem
poŜyczkę moŜemy przez ofiarowanie wyŜszego Ŝołdu przeciąg-