Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

Doradzał teŜ Tyssafernesowi, Ŝeby nie śpieszył się z zakończeniem
wojny, Ŝeby nie sprowadzał, jak zamierzał, okrętów
fenickich ani nie utrzymywał na Ŝołdzie większej ilości Greków,
gdyŜ w ten sposób oddaje jednej stronie panowanie na
lądzie i morzu. Tyssafernes powinien, zdaniem jego, starać się
o utrzymanie równowagi między obiema stronami, tak aby król
mógł zawsze przeciwko stronie dla siebie niewygodnej popierać
drugą stronę. Jeśli zaś panowanie na lądzie i morzu znajdzie
się w rękach jednej strony, król nie będzie miał sprzymierzeńców,
przy których pomocy mógłby pokonać zwycięzców, chyba
Ŝe sam zechce podjąć walkę z wielkim nakładem kosztów i niebezpieczeństw.
O wiele łatwiej i bezpieczniej będzie dla niego,
jeśli Hellenowie wyniszczą się wzajemnie. Korzystniej będzie
równieŜ, jeŜeli król podzieli się panowaniem z Ateńczykami,
gdyŜ ci mniej interesują się lądem stałym, a ich zamierzenia
i działania bardziej odpowiadają interesom królewskim. Ateń
czycy bowiem byliby gotowi współdziałać z królem, Ŝeby zdobyć
dla siebie część morza, a dla króla miasta greckie leŜące
na jego terytorium, Lacedemończycy zaś przeciwnie, przybywają
po to, Ŝeby je oswobodzić. Nie jest teŜ prawdopodobne,
Ŝeby Lacedemończycy, którzy teraz oswobadzają jednych Greków
od drugich, nie zechcieli oswobodzić ich takŜe od barbarzyńców,
jeśli pokonają Ateńczyków. Radził więc Tyssaferne
sowi, Ŝeby najpierw starał się osłabić obie strony, a następnie,
nadweręŜywszy jak najbardziej potęgę ateńską, pozbył się
z kraju Peloponezyjczyków. Istotnie teŜ Tyssafernes, o ile to
moŜna wywnioskować z jego postępowania, takie właśnie miał
plany. Zaufawszy bowiem w zupełności Alkibiadesowi, którego
uwaŜał w tych sprawach za dobrego doradcę, nieregularnie wypłacał
Ŝołd Peloponezyjczykom i nie pozwalał im staczać bitew
morskich. Twierdząc, Ŝe nadejdą okręty fenickie i Ŝe w ten sposób
osiągną zupełną przewagę na morzu, pogarszał ich sytuację
i paraliŜował siłę ich floty znajdującej się wówczas u szczytu
rozwoju. W ogóle wykazywał tak mało zainteresowania dla
wojny, Ŝe nietrudno było to zauwaŜyć.