Tukidydes - Wojna Peloponeska - Kultura Antyczna

mając moŜność zawarcia korzystnego układu, zwycięŜa się swego
przeciwnika takŜe szlachetnością, ofiarowując mu wbrew
jego oczekiwaniu umiarkowane warunki pokojowe. Wówczas bowiem
nie będzie pragnął zemsty za gwałt mu zadany, lecz będzie
się czuł zobowiązany do równie szlachetnego postępowania
i w poczuciu honoru skłonniejszy będzie do dotrzymania układu.
W ten sposób zwłaszcza postępuje się ze śmiertelnymi wrogami,
a nie w wypadku małoznacznych sporów. Taka jest bowiem
natura ludzka, Ŝe człowiek z chęcią ustępuje przed tymi,
którzy z własnej woli okaŜą mu Ŝyczliwość, natomiast przeciw
butnym i zarozumiałym broni się do ostateczności.
»Dla nas zaś i dla was, jeśli kiedy, to właśnie teraz korzystne
jest zawarcie porozumienia. Nie ponieśliśmy bowiem jeszcze
dotąd tak niepowetowanej straty, która by siłą rzeczy musiała
wzbudzić do was nieprzejednaną nienawiść zarówno poszczególnego
obywatela jak i całego naszego państwa, a was pozbawiłaby
tych korzyści, które daje wam obecna nasza propozycja.
Teraz, kiedy nic decydującego nie zaszło, kiedy wy moŜecie
zapewnić sobie sławę i naszą przyjaźń, a my w sposób honorowy
i bez upokorzenia wydobyć się z tego nieszczęścia, pogódźmy
się i zamiast wojny wybierzmy pokój; dajmy wytchnienie od
nieszczęść Hellenom, którzy i w tym przypiszą nam zasługę:
biorą bowiem udział w wojnie, którą nie wiadomo kto rozpoczął,
kiedy zaś nastanie pokój, wam będą wdzięczni, gdyŜ moŜność
zawarcia go w waszych leŜy rękach. Jeśli się zgodzicie
na to, pozyskacie trwałą przyjaźń Lacedemończyków, gdyŜ
sami was o to proszą, wy zaś ofiarujecie pokój, a nie narzucicie
go siłą. RozwaŜcie dobre strony tego przymierza i bądźcie przekonani,
Ŝe jeśli będziemy Ŝyć w zgodzie, reszta Hellady w poczuciu
swej słabości okaŜe nam szacunek jako dwu największym
mocarstwom.«
Tak mniej więcej przemówili Lacedemończycy. Sądzili, Ŝe
Ateńczycy juŜ przedtem pragnęli pokoju i tylko sprzeciw Lacedemończyków
stawał na przeszkodzie w jego zawarciu; spodziewali
się więc, Ŝe obecnie z radością przyjmą propozycję
pokojową i wydadzą ludzi zamkniętych na wyspie. Ateńczycy